Sahih-i Buhari Bölüm 3

Bölüm 3

KİTÂBÜ'T-TEYEMMÜM

 Teyemmüm âyetinin inişi TEYEMMÜM ÂYETİNİN NÜZÛLÜ HAKKINDA HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in ettikleri seferlerin birinde birlikte (yola çıkmış idik. Ya Beydâ'ya, ya Zâtü'l-Ceyş'e vardığımızda (nezdimde âriyet olan) bir gerdağnlığım kop(up kaybol)du. Aransın diye Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (o mahalde) bekledi. Herkes de berâber bekledi. Halbuki bir su başında değillerdi. Halk, Ebû Bekr (radiya'llâhu anh)e gelip: "(Yâ Ebâ Bekr,) Âişe'nin ettiğini gördün mü? Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'i de, herkesi de (yollarından) alıkoydu. Su başında değiller. (Kimsenin) yanında da su yok." dediler. Ebû Bekr (radiya'llâhu anh benim yanıma) geldi. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de uyumuş, (mübârek) başını dizime koymuştu. Ebû Bekr: "Sen, Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'i de, herkesi de yolundan alıkoydun. Su başında değiller, (Kimsenin) yanında da su yok." dedi. (Âişe radiya'llâhu anhâ) der ki: Ebû Bekr bana itâb etti, birçok söylendi. Eli ile de böğrüme vurmağa başladı. (Böyle iken yine) Resulu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in (mübârek) başı dizimde olduğu için hiç kıpırdamadım. Sabah olunca Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem kalktı. Hiç su yoktu. Allâhu Azze ve Celle Hazretleri teyemmüm âyetini inzâl buyurdu. Herkes teyemmüm etti. Üseyd b. Hudayr (radiya'llâhu anh): "Ey Ebû Bekr hânedânı, bu sizin ilk bereketiniz değildir." dedi. (Âişe radiya'llâhu anhâ) der ki: (Sonra gideceğimiz sırada) üzerine bindiğim deveyi kaldırdık. Gerdanlığı altında bulduk. 222

KİTÂBÜ'T-TEYEMMÜM Cevâmiu'l-Kelîm;Hz. Peygamber'in diğer peygamberlere verilmeyen üstünlükleri ÖNCEKİ PEYGAMBERLERİN HİÇBİRİNE VERİLMİYEN ŞEYLERİN RESÛL-İ EKREM'E VERİLMESİ HAKKINDA CÂBİR HADÎSİ
Câbir b. Abdullâh Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Benden evvel hiçbir kimseye verilmedik beş şey (hep birden) bana verilmiştir: Bir aylık yola kadar (düşmanlarımın kalbine) korku (salmak) ile mansûr oldum. Yer (yüzü) bana namazgâh ve sebeb-i tahâret kılındı. Onun için ümmetimden namaz vakti gelip çatmış her kim olursa olsun namazını kılıversin. Ganâim bana helâl edildi. Halbuki benden evvel kimseye helâl edilmemiştir. Bana şefâat verildi. Bir de (benden evvel) her Nebî, hâssatan kendi kavmine ba's olunurken ben umûm-ı nâsa ba's olundum. 223

KİTÂBÜ'T-TEYEMMÜM Selâmlaşmak;Teyemmüm RESÛLULLÂH'IN TEYEMMÜMÜNE DÂİR RİVÂYETLER
Ebû Cüheym b. el-Hâris (b. es-Sımna) el-Ensârî Şöyle demiştir: (Bir def'a) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem Bi'r-i Cemel tarafından teşrîf ediyorlardı. Kendilerini biri karşılayıp selâm verdi. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (oradaki bir) duvara yönelip (ve duvara el dokundurup) yüzlerine ve ellerine mesh etmedikce o kimseye redd-i selâm buyurmadılar. (Ancak ondan) sonra selâmını red buyurdular. 224

KİTÂBÜ'T-TEYEMMÜM Teyemmüm RESÛLULLÂH'IN TEYEMMÜMÜNE DÂİR RİVÂYETLER
Ammâr b. Yâsir Ömer b. el-Hattâb radiya'llâhu anh'e şöyle demiştir: Hatırlamaz mısın? (Bir def'a) ben, sen, ikimiz bir seferde idik. Sen namaz kılmadın. Ben ise (toprak üstünde yuvarlandıktan sonra namazı kıldı idim. Bu (yaptığım) işi (muahharen) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'e arzettim de Nebî aleyhi's-salâtü ve's-selâm Efendimiz: "Sana bu kadarı yeter." buyurup ellerini yere vurdu ve (ellerine bulaşan toprağın) üzerine üfledikten sonra (iki avucu ile) yüzüne ve iki eline mesh buyurdu idi. 225

KİTÂBÜ'T-TEYEMMÜM Cünüp durmamak;Teyemmüm TEYEMMÜMÜN SIFAT VE KEYFİYETİ
İmrân İbn-i Husayn Şöyle demiştir. (Bir def'a) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte yolculuk ediyorduk. Gece gittik. Âhır-ı leyli bulduğumuzda öyle bir düşüş düştük ki, bir yolcu için bundan daha tatlısı olamaz. (Öyle bir dalmışız ki,) bizi güneşin sıcağından başka uyandıran olmadı. İlk uyanan falanca, sonra falanca, daha sonra falanca oldu. Sonra Ömer b. el-Hattâb (radiya'llâhu anh) dördüncü olarak uyandı. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (ise) uyuduğu vakit kendiliğinden uyanmadıkça uyandırmazdık. Zîrâ biz, esnâ-yı nevminde kendisine (vahiy mi nâzil olur, başka bir hal mi ârız olur, hâsılı) ne olacağını bilemezdik. Ömer (radiya'llâhu anh) -ki celâdetli bir zât idi- uyanıp da herkesin başına geleni görünce tekbîr, hem de yüksek sesle tekbîr almağa başladı. Yüksek sesle muttasıl tekbîr ala ala nihâyet Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem onun sesinden uyandı. Uyanınca (Ashâb-ı Kirâm'ı) başa geleni (makâm-ı şekvâda) arzettiler. "Zarar yok, buradan (başka tarafa) savuşun." buyurdu. Yola çıkıldı. (Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem) pek de uzak olmayan bir yere kadar yol aldıktan sonra konak etti. Abdest suyu istedi. Abdest aldı. Namaz için nidâ edildi. (Yâni ezan okundu.) Namazı (maiyyet-i Risâlet-Penâhîdeki) halka kıldırdı. Namazdan (çıkıp) yüzünü dönünce bakmış ki, biri ayrıca (bir kenara) çekilmiş, (oradaki) cemâatle berâber namazını kılmamış. "Yâ fülân, bunlarla birlikte namaz kılmana mâni' ne idi?" diye sordu. O da: "Bana cünüblük ârız oldu, suyum da yok." dedi. (Bunun üzerine): "(Şu) yer yüzündeki (temiz) toprağa bak, o sana yeter." buyurdu. Ondan sonra Nebiyy-i Muhterem salla'llâhu aleyhi ve sellem Hazretleri yola revân oldu. (Lâkin bu def'a) halk susuzluktan şikâyet ettiler. (Yine) konak etti. Ve Alî (kerrema'llâhu veche) ile diğer birini çağırıp: "(Haydi) gidin, su arayın." emrini verdi. (İkisi) gittiler. Devesi üstüned iki (büyük) kırba arasına oturmuş bir kadına rast geldiler. Kadına: "Su nerede?" diye sordular. "Dün bu saatde suyun başında idim. Adamlarımız (hâlâ orada su almak için) duruyorlar." cevâbını verdi. "Öyle ise yürü." dediler. "Nereye?" diye sordu. "Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in huzûruna." dediler. "Şu sâbiî dedikleri adamın yanına mı?" diye sordu. "İşte o seni murâd ettiğin zâtın yanına. (Haydi) yürü." dediler. Kadını Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem ('in huzûrun)a getirip (aralarında geçen) mâcerâyı anlattılar. (Râvî) der ki: Kadını devesinden indirdiler. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem bir kap istedi. Her iki kırbanın (baş taraflarındaki) ağızlarından oraya (biraz) su boşaltıp ağızlarını bağladı. Ve öteki taraflardaki ağızlarını açtı. "Gelin (hayvanlarınızı) suvarın, (kendiniz için) su alın." diye halka nidâ edildi. İsteyen (hayvanı için), isteyen (kendisi için) su aldı. En sonunda da (Resûl-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem, cenâbetle musâb olan kimseye bir kap su verip: "(Haydi) git, üstüne dök." buyurdu. O kadın (hep) ayakta, suyunu nasıl kullandıklarını (bel bel) seyredip duruyordu. Allâh'a kasemler ederim ki, (artık su almaktan) vaz' geçildi de hâlâ kırbalar bize, işe başlamadan evvelki zamandan daha dolu görünüyordu. 226


KİTÂBU'S-SALÂT

 İsrâ ve Mi'rac;Mi'râc;Namazın farz oluşu Mİ'RÂC KISSASI HAKKINDA ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in (kıssa-i Mi'râc'ı) bervech-i âtî haber verdiklerini Ebû Zer radiya'llâhu anh söylerdi: Ben, Mekke'de iken evimin sakfı (ansızın) yarıldı. Cibrîl alleyhi's-selâm indi. Göğsümü yardıktan sonra (içini) Zemzem suyu ile yıkadı. Sonra hikmet ve îmân ile (lebâlep) dolu altın bir liğen getirip içindekini göğsümün içine boşalttı ve göğsümü kapa(yıp üzerini mühürle)di. Sonra elimden tutup beni semâya doğru çıkardı. Semâ-i dünyâya (yâni yere en yakın semâya) vardığımda Cibrîl aleyhi's-selâm (O) semânın hâzinine: - Aç! dedi. - Kimdir o? - Cibrîl. - Berâberinde kimse var mı? - Muhammed salla'llâhu aleyhi ve sellem benimle berâberdir. - Ona (gelsin diye) haber gönderildi mi? - Evet, dedi. Kapı açılınca semâ-i dünyânın üstüne çıktık. Bir de göreyim ki bir kimse oturmuş, sağ tarafında bir takım karartılar, sol tarafında da diğer karaltılar var. (O kimse) sağ tarafına baktığında gülüyor, sol tarafına baktığında ağlıyor. (O zât): "Hoş geldin, safâ geldin Nebiyy-i sâlih; hoş geldin, safâ geldin, sâlih oğlum." dedi. Cibrîl'e "Bu kim?" diye sordum. "Âdem salla'llâhu aleyhi ve sellem'dir. Sağında, solunda olan bu karaltılar da evlâdının ruhlarıdır. Sağında onları ehl-i Cennet, sol tarafında olan karaltılar da ehl-i nârdır. Sağına bakınca güler, sol tarafına bakınca ağlar." dedi. Derken (Cibrîl) beni ikinci semâya doğru çıkardı. Hâzini'ne: "Aç." dedi. Hâzini de evvelkinin söylediklerini söyledikten sonra (kapıyı) açtı. Enes (radiya'llâhu anh) der ki: Ebû Zer, Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in semâvâtda Âdem, İdris, Mûsâ, İsâ, İbrâhîm salâvâtu'llâhi aleyhim hazârâtını bulduklarını söylediyse de (her birerlerinin) menziller(i nereleri olduğu)nu (ayrı ayrı) söylemeyip yalnızca Âdem'i semâ-i dünyâda, İbrâhîm'in altınca semâda bulmuş olduklarını söyledi. (Yine) Enes der ki: Cibrîl aleyhi's-selâm, Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte İdrîs aleyhi's-salâtü ve's-selâm'a uğradıklarında, İdrîs aleyhi's-selâm: "Hoş geldin, safâ geldin Nebiyy-i sâlih. Hoş geldin, safâ geldin sâlih kardeş." demiş. (Nebî aleyhi's-salâtü ve's-selâm buyurmuş ki:) "Bu kim?" diye sordum. (Cibrîl:) "Bu, İdrîs'dir." dedi. Sonra Mûsâ'ya uğradım. (O da:) "Hoş geldin, safâ geldin Nebiyy-i sâlih. Hoş geldin, safâ geldin sâlih kardeş." dedi. "Bu kim?" diye sordum. (Cibrîl:) "Bu Mûsâ'dır" dedi. Sonra İsâ'ya uğradım. (O da:) "Hoş geldin, safâ geldin sâlih kardeş. Hoş geldin, safâ geldin Nebiyy-i sâlih." dedi. "Bu kim?" dedim. (Cibrîl:) "Bu, İsâ'dır." dedi. Sonra İbrâhim'e uğradım. "Hoş geldin, safâ geldin Nebiyy-i sâlih. Hoş geldin, safâ geldin sâlih oğlum." dedi. "Bu kim?" dedim. (Cibrîl:) "Bu, İbrâhim salla'llâhu aleyhi ve sellem'dir." dedi. (Muhammed b. Şihâb-ı Zürhî'nin İbn-i Hazm tarîkından rivâyetine nazaran) İbn-i Abbâs ile Ebû Habbe el-Ensârî radiya'llâhu anhüm, Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem Efendimiz'in: "Sonra (Cibrîl aleyhi's-selâm) beni yukarıya götüre götüre nihâyet aklâm (kazâ ve takdîr)in cızırtılarını duyacak yüksek bir yere çıktım." buyurduklarını söylerlerdi. 227

KİTÂBU'S-SALÂT Namazın farz oluşu;Namazların rekât sayısı FARZ NAMAZLAR HAKKINDA HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Allâhu Teâlâ (ve Tekaddes Hazretleri) namazı farz ettiği zaman seferde de, hazarda da, (Akşam namazından başka namazları) ikişer rek'at olarak farz etmişti. (Hicret-i Nebeviyyeden) sonra sefer namazları oldukları gibi bırakıldı da hazar namazlarına (ikişer rek'at) ziyâde edildi. 228

KİTÂBU'S-SALÂT  RESÛL-İ EKREM'İN SEVB-İ VÂHİT İÇİNDE NAMAZ KILDIRDIKLARINA DÂİR ÖMER İBN-İ EBÎ SELEME (RADİYA'LLÂHU ANHÜMÂ) HADÎSİ
Ömer b. el-Hattâb Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem Hazretleri (bir def'a) iki ucunu çaprastvârî bağladıkları sevb-i vâhit içinde namaz kıldılardı. 229

KİTÂBU'S-SALÂT Duha namazı (kuşluk namazı);Kuşluk namazı RESÛLULLÂH'IN KILDIĞI DUHÂ NAMAZI HAKKINDA ÜMMÜ HÂNÎ (RADİYA'LLÂHU ANHÂ) HADÎSİ
Ümmü Hânî-i bint-i Ebî Tâlib Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem Efendimiz'in yevm-i fetihde namaz kıldıklarını nakleder ki, bu (yukarıda) geçmişti. Bu rivâyette de şöyle diyor: Resûl-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem sevb-i vâhid içinde mültehif (yâni sırtındaki libâsı çaprastvârî bağlamış) oldukları halde sekiz rek'at kıldılar. Namazdan çıktıkları zaman: "Yâ Resûlâ'llâh, anamın oğlu benim ahd ve eman verdiğim fülânı, İbn-i Hübeyre'yi katledeceğini söylüyor." dedim. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem: "Yâ Ümmü Hânî', senin ahd ve emân verdiğine biz de ahd ve emân verdik." buyurdular. O kıldıkları namaz Duhâ namazı idi. 230

KİTÂBU'S-SALÂT  BİR KAT ELBÎSE İLE NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR RİVÂYETLER
Ebû Hüreyre Rivâyet olunduğuna göre (bir gün) biri Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'e sevb-i vâhid içinde namaz(ın sıhhatin)den suâl etmiş. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de: "Her birinizin ikişer sevbi var mı ki?" buyurmuş. 231
KİTÂBU'S-SALÂT  BİR KAT ELBÎSE İLE NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR RİVÂYETLER Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Hiçbiriniz üzerinde sevb-i vâhit var iken (libâsının) bir mikdârını boynuna dolamaksızın namaz kılmasın. 232

KİTÂBU'S-SALÂT  BİR KAT ELBÎSE İLE NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR RİVÂYETLER
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in: "Her kim sevb-i vâhit içinde namaz kılacak olursa iki ucunu çaprastvârî iki omuzundan geçir(ip bağla)sın." buyurduklarını (kulağımla) işittiğime şehâdet ederim. 233

KİTÂBU'S-SALÂT  BİR KAT ELBÎSE İLE NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR RİVÂYETLER
Câbir b. Abdullâh Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in seferlerinden birine maiyyet-i Risâlet-Penâhîsinde olarak çıkmıştım. Bir gece bir işimden dolayı (huzûr-ı âlîsine) gittim. Baktım ki namaz kılıyordu. Benim de üzerimde bir tek sevb vardı. Onunla iştimâl edip (yâni ihrâma bürünür gibi bürünüp) yanı başında namaza durdum. (Namazdan) çıktığında: "Câbir, gece (ortasında bu) gelişin sebebi nedir?" diye sordu. İşimi arzettim. (Sözümü) bitirdikten sonra: "Ya şu gördüğüm iştimâl ne oluyor?" diye suâl buyurdu. "(Ma'lûm ya, üstümde olan yalnız) bir sevbdir." dedim. Bunun üzerine buyurdu ki: (Libâsın) geniş olursa ona bürün. (Bunun gibi) dar olursa (izâr olarak) beline bağla." 234

KİTÂBU'S-SALÂT Kadınların namaz kılışı BİR KAT ELBÎSE İLE NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR RİVÂYETLER
Sehl b. Sa'd Şöyle demiştir: (Bâzı kereler) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte, birtakım kimseler (bellerindeki) futaları (dar oldukları için) çocuklar gibi boyunlarına bağlamış olarak namaz kılarlardı da (cemâate gelen) kadınlara: "Erkekler doğrulup oturmadıkça başlarınızı secdeden kaldırmayınız." denirdi. 235

KİTÂBU'S-SALÂT Mest üzerine mesh BİR KAT ELBÎSE İLE NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR RİVÂYETLER
Muğîre b. Şu'be Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte bir seferde idik Bana: "Muğîre, matharayı al." buyurdu. (Matharayı) aldım. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem gözümden nihân oluncaya kadar (uzağa gidip hâcetini kazâ etti. Üzerinde bir Şam cübbesi vardı. Elini (cübbenin) yeninden çıkarmağa davrandı. Dar(lığı mâni') oldu. Bunun üzerine (mübârek) elini cübbeni altından çıkardı. (Üzerine) su döktüm. Namaz için aldığı abdesti aldı. Mestleri üzerine de meshetti. Sonra namaz kıldı. 236

KİTÂBU'S-SALÂT Edep yerlerini örtmek;Kâ'be'nin inşâsı KÂ'BE'NİN YENİDEN İNŞÂSI VE RESÛL-İ EKREM'İN DE TAŞ TAŞIMASI
Câbir b. Abdullâh Şöyle demiştir: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem, Kureyş ile birlikte Kâ'be('nin binâsı) için taş taşıyordu. Futası da üzerinde idi. Amm (-i mükerrem)i Abbâs (radiya'llâhu anh): "Kardeşimin oğlu, (şu) futanı çözsen; omuzlarının üstüne koysan da (taşıyacağın) taşa siper etsen." dedi. Câbir (yâhud Câbir'e haber veren) der ki: (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm Efendimiz) futasını çözüp omuzlarının üzerine koyunca (hemen) bîhût olarak yere düşüverdi. İşte o (gü)nden sonra (hiçbir vakit) uryân görülmemiştir. 237

KİTÂBU'S-SALÂT Edep yerlerini örtmek RESÛL-İ EKREM'İN İKİ TÜRLÜ ALIŞ-VERİŞTEN (LİMÂS İLE NİBÂZDAN), A'RÂBIN BÜRÜNDÜKLERİ GİBİ BÜRÜNMEKTEN VE AVRET MAHALLİNİ SETRETMİYECEK VECHİLE BİR TEK ELBÎSE GİYMEKTEN NEHYİNE DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Ebû Saîd-i Hudrî Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in iştimâl-i sammâ'dan, insanın büründüğü kumaşın bir  parçasını mahall-i avreti üzerinde bulundurmaksızın sevb-i vâhid ile ihtibâ etmesinden nehiy buyurduklarını rivâyet ediyor. 238

KİTÂBU'S-SALÂT Edep yerlerini örtmek RESÛL-İ EKREM'İN İKİ TÜRLÜ ALIŞ-VERİŞTEN (LİMÂS İLE NİBÂZDAN), A'RÂBIN BÜRÜNDÜKLERİ GİBİ BÜRÜNMEKTEN VE AVRET MAHALLİNİ SETRETMİYECEK VECHİLE BİR TEK ELBÎSE GİYMEKTEN NEHYİNE DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem iki türlü alış verişten (yâni) limâs ile nibâzdan, (insanın) iştimâl-i sammâ' (ile libâsa bürünmesin)den, bir de sevb-i vâhid içinde (mahall-i avretini setretmiyecek veçhile) ihtibâ etmesinden nehiy buyurmuştur. 239

KİTÂBU'S-SALÂT Hz. Ebûbekr'in hac emirliği;Kâ'be'yi çıplak tavaftan men DOKUZUNCU SENE-İ HİCRİYEDE KÂ'BE'NİN ÇIPLAK OLARAK TAVÂF EDİLEMİYECEĞİNİN MÜNÂDÎLER TARAFINDAN MİNÂ'DA HALKA İ'LÂNI HAKKINDA EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Ebû Bekr es-Sıddîyk radiya'llâhu anh şu (ma'lûm olan) Hacda yevm-i nahirde birçok münâdîlerle birlikte Minâ'da: "(Artık) bu yıldan sonra hiçbir müşrik hac, hiçbir uryân Beyt'i tavâf etmesin." diye i'lâna beni de gönderdi. (Râvî Hümeyd b. Abdü'r-Rahmân b. Avf der ki:) Sonra Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (Ebû Bekr'in ardından) Alî radiya'llâhu anh'i gönderip "Berâe" sûresini i'lân etmesini emretmişti. Ebû Hüreyre der ki: Alî de bizimle berâber yevm-i nahirde Minâ'daki halk arasında: "Bu yıldan sonra hiçbir müşrik hac, hiçbir uryân Beyt'i tavâf etmesin." diye (bağıra bağıra) i'lân etti. 240

KİTÂBU'S-SALÂT Câriye âzad edip evlenmek;Hayber Gazâsı;Sabah namazının vakti HAYBER GAZÂSINA ÇIKAN RESÛLULLÂH (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN FETİHDEN ÖNCE SABÂH NAMAZINI KARANLIK İKEN KILMASI
Enes b. Mâlik Enes der ki herifler (sabah vakti) işlerinin başına (gitmek üzere evlerinden) çık(ıp da bizi gör)ünce: "Amanın, (işte) Muhammed!", (Râvî Abdü'l-Azîz b. Süheyb'in bâzılarından rivâyetine nazaran da:) "İşte Muhammed! İşte hamîs! Yâni ordu!" di(ye bağırış)dılar. Enes der ki: Hayber'i anveten (yâni harben) ele geçirdik. Seby toplandı. (Derken) Dihye (b.Halîfetü'l-Kelbî) gelip: "Yâ Nebiyya'llâh, bana sebyden bir câriye ver." dedi. "(Haydi) git de bir câriye al." buyurdu. (Dihye) Safiyye bint-i Huyey b. Ahtab'ı aldı. Biri, Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'e gelip: "Yâ Nebiyya'llâh, Dihye'ye (Benû) Kureyza ile (Benü'n-) Nadîr'in seyyidesi olan Safiyye bint-i Huyeyy'i verdin. (Halbuki) o, Senden başkasına münâsib olamaz." dedi. Bunun üzerine: "Onu da, onu da çağırınız." buyurdu. Nebî salla'llâhu aleyhi ve sellem Safiyye'ye nazar edince (Dihye'ye): "Bundan başka bir câriyeyi sebiyden al." di(ye emret)di. Enes der ki: (Resûl-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem) Safiyye'yi ı'tâk ve tezevvüç buyurdu ve âzâtlığını kendisine sadâk (yâni mehr) etti. Nihâyet yol üzerinde iken Ümmü Süleym, Safiyye'yi aleyhi's-salâtü ve's-selâm için cihazlayıp gece olunca gerdeğe koydu. Artık Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem güveyi olmuştu. Sabah olunca: "Kimde bir şey varsa getirsin." buyurdu. Kimi yağ, (kimi başka şey) getirdi. (Râvî der ki: Enes) Sevîkı yâni kavudu da saydı zannederim. Enes der ki: (Hazır olan) cemâat, hays yap(ıp ye)diler ki, Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in velîmesi bu olmuş oldu. 241

KİTÂBU'S-SALÂT Örtünmek;Sabah namazının vakti RESÛLULLÂH'IN SALÂT-I FECRİ, ORTALIK HENÜZ AĞARMADAN KILDIRIP EVLERE DÖNÜLDÜĞÜNE DÂİR HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: (Şuna kasem ederim ki,) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (salât-ı) fecri kılarlardı da mü'minâtdan kadınlar (başlarını ve bedenlerini) mırtları ile örterek hazır bulunurlar, sonra evlerine dönerlerdi ki, (henüz ortaklık ağarmamış, ve kendileri iyice örtünmüş oldukları için) onları kimse tanıyamazdı. 242

KİTÂBU'S-SALÂT Namazda huşu' NAMAZDA HUZÛRU BOZACAK ŞEKİLDE ELBÎSE GİYMENİN KERÂHETİNE DÂİR HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: (Bir def'a) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem, üstünde damgalar bulunan bir hamîsa içinde namaz kılıp (esnâ-yı salâtda) üstündeki damgalara bir nazar (atf) buyurmuşlardı. Namazdan çıkınca: "Benim şu hamîsamı Ebû Cehm'e (geri) götürün de Ebû Cehm'in enbicâniyyesini bana getirin. Zîrâ demin namazım (daki huzûr)dan (az kalsın) beni alıkoy(acak)dı." buyurdu. 243

KİTÂBU'S-SALÂT Namaz kılarken resme dönük olmak KARŞIDA, ÜZERİNDE TASVÎR BULUNAN BİR ÖRTÜ OLDUĞU HALDE NAMAZ KILMANIN KERÂHETİNE DÂİR ENESE (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Âişe (radiya'llâhu anhâ) nın bir kırâmı vardı ki onunla odasının bir tarafın örtmüştü. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (ona): "Şu kırâmını karşımdan al. Üzerindeki tasvirler namazda iken hep bana görünüp duruyor." buyurdu. 244

KİTÂBU'S-SALÂT İpekli elbise giymek ERKEKLERİN İPEKLİ ELBÎSE GİYMELERİNİN MENHÎ OLDUĞUNA DÂİR UKBE HADÎSİ
Ukbe İbn-i Âmir Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'e bir ipek ferrûc (ferâce) ihdâ edilmişti. Onu giyip içinde namaz kıldı. Namazdan çıktıktan sonra (giymiş olması) bedine gitmiş gibi (beden-i şerîfinden) şiddetle çıkar(ıp at)dı ve: "Bu(nu kullanmak) müttekîne yaraşmaz." buyurdu. 245

KİTÂBU'S-SALÂT Seferî namazı;Sütre RESÛLULLÂH (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN ÖN TARAFTA BİR HARBE OLDUĞU HALDE İKİ REK'AT NAMAZ KILDIRMASI
Ebû Cuhayfe Şöyle demiştir: Bir (def'a) gördüm ki, Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem kızıl sahtiyandan bir kubbe içinde idi. Gördüm ki, Bilâl (radiya'llâhu anh) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in abdest suyunu al(ıp getir)di. Gördüm ki, halk (kullandığı) o abdest suyunu (almağa) koşuşuyorlardı. (O sudan) her kimin eline bir şey geçtiyse (teberrük için) üzerine sürdü. Ele geçiremiyenler ise arkadaşlarının elindeki ıslaklıktan hissemend oldular. Sonra gördüm ki, Bilâl (radiya'llâhu anh) bir harbe alıp (kubbenin dışında bir yere) dikti. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem kırmızı bi hulle giyinmiş ve çemrenmiş olarak çıktı. Harbeye doğru (oradaki) halka (namazı) iki rek'at (olarak) kıldırdı. (Yine) gördüm ki, (o) harbenin önünden insanlarla hayvanlar geçip gidiyorlardı. 246

KİTÂBU'S-SALÂT Minber-i Nebî MİNBER-İ NEBÎ KISSASI
Sehl b. Sa'd Sehl'e (Medîne'deki) minber (-i Nebevînin) neden yapılmış olduğu suâl edildiği zaman demiş ki: (Şu) nâs içinde bunu benden iyibilen kalmadı. (Minber) Gâbe'nin Esl (ağac)ındandır. Onu Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem için falanca hâtunun mevlâsı filân yaptı idi. Yapılıp (yerine) konduğu zaman Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem üzerine çıkıp ve kıbleye karşı durup (iftitah) tekbîr(ini) aldı. Halk da arkasından (Mescid-i Şerîfde namaza) durdular. Okuyup rükûa vardı. Cemâat de arkasından rükû' ettiler. Sonra (rükû'dan) başını kaldırıp (ve kıbleden yüzünü ayırmayıp) gerisin geriye dön(üp in)di ve yere secde buyurdu. Sonra (yine) minbere çıktı. Sonra (yine) rükûa vardı. Sonra (yine rükû'dan) başını kaldırıp ve (sâbıkı veçhile) gerisin geriye dönüp yere secde buyurdu." İşte minberin kıssası. 247

KİTÂBU'S-SALÂT Kadınların erkeklerden sonra saf tutması NÂFİLE NAMAZLARIN CEMÂATLE KILINABİLECEĞİNE VE KADINLARIN NAMAZDA EN GERİDE YER ALACAKLARINA DÂİR ENES (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSİ
Enes b. Mâlik Rivâyet olunduğuna göre, ceddesi Müleyke (bint-i Mâlik b. Adiy radiya'llâhu anhâ) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'i tehyie ettiği bir taâma da'vet etmişti. (Resûl aleyhi's-salâtü ve's-selâm Efendimiz) yedikten sonra: "(Haydin), kalkınız da size namaz kıldırayım." buyurmuş. Enes der ki: Kullanıla kullanıla simsiyah kesilmiş (eski) bir hasırımız (var idi. İşte onu almağ)a hemen davranıp üzerine (yumuşasın diye) biraz su serptim. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem namaza durdu. Yetim ile berâber ben de ardında (bir) saf olduk. Kocakaro da arkamızda durdu. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem bize iki rek'at kıldırdıktan sonra teşrîf etti. 248

KİTÂBU'S-SALÂT  RESÛLULLÂH'IN, HAZRET-İ ÂİŞE'NİN YATTIĞI VE AYAKLARINI KIBLE TARAFINDA OLDUĞU HALDE NAMAZ KILDIĞINA DÂİR ÂİŞE HADÎSLERİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: (Ben) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in karşısında ayaklarım kıblesine (yâni mevzi-i sücûduna) gelmek üzere (yatar) uyurdum. Secdeye vardığı zaman eliyle beni dürterdi de (ben) ayaklarımı (geriye) çekerdim. (Secdeden) kalktığı zaman (yine) uzatırdım. Âişe (radiya'llâhu anhâ) der ki: O zamanlarda evlerde ışık bulunmazdı. 249

KİTÂBU'S-SALÂT  BU HUSUSTA HAZRET-İ ÂİŞE'DEN MENKUL DİĞER RİVÂYETLER
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem kendisiyle kıblesi (yâni mevzi-i sücûdu) arasında ve ehlinin (berâber yattığı) yatağı içinde cenâze gibi (sağından soluna doğru) karşısında uzanmış olduğum halde namaz kılardı. 250

KİTÂBU'S-SALÂT  AYAĞA BİR ŞEY GİYİLMİŞ OLDUĞU HALDE NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR ENES (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: (Biz) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte namaz kılardık da bâzılarımız sıcağın şiddetinden dolayı (büründüğü) sevbin bir ucunu secde yerine yayardı. 251

KİTÂBU'S-SALÂT  AYAĞA BİR ŞEY GİYİLMİŞ OLDUĞU HALDE NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR ENES (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSİ
Enes b. Mâlik "Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem, na'leyni ayağında namaz kılar mıydı?" diye sorulup. "Evet." cevâbını verdiği (sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor. 252

KİTÂBU'S-SALÂT Mest üzerine mesh MESTLER ÜZERİNE MESHİN CEVÂZINA DÂİR CERÎR İBN-İ ABDİLLÂH HADÎSİ
Cerîr b. Abdullâh el-Becelî (Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor ki, (bir def'a) su döktükten sonra abdest aldı ve mestleri üzerine meshetti. Sonra kalkıp namaz kıldı. (Niçin böyle yaptın? diye) sordular. "Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in böyle yaptığını gördüm (de onun için)." cevâbını verdi. Râvî der ki: Bu hadîs pek hoşlarına giderdi. Çünkü Cerîr (Sahâbe içinde) en son Müslümân olanlardan biridir. 253

KİTÂBU'S-SALÂT Secde şekli RESÛL-İ EKREM'İN NASIL SECDE ETTİKLERİNE DÂİR İBN-İ BUHAYNE RİVÂYETİ
Abdullâh b. Mâlik Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (edâ-i) salât (esnâsında secde) ederken koltuklarının aklığı görünecek derecede bâzûlarının arasını aç(ıp beden-i şerîfini yerden uzak tut)arlardı. 254

KİTÂBU'S-SALÂT Müslümana ta'n etmemek İSTİKBÂL-İ KIBLENİN FARZİYYETİNE DÂİR ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: "Her kim bizim (şu) kıldığımız namazı kılar, kıblemize karşı durur, kestiğimizi yerse; Allâh'ın, Resûlu'llâh'ın ahd ü emânını hak eden Müslüman işte odur. (Artık) Allâh'a (ve Resûlüne) karşı (öyle olan bir kimsenin) ahd ü emânına hiyânet etmeyiniz." 255

KİTÂBU'S-SALÂT Kâ'be'yi tavaf;Sa'y;Ulû'l-Emre itâat İSTİKBÂL-İ KIBLENİN FARZİYYETİNE DÂİR ENES HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer (Sened-i muttasıl ile) mervîdir. Ravi'ye "Eğer bir kimse umre niyyetiyle Beyt-i Şerîf'i tavâf eder de Safâ ile Merve beyninde dolaşmaz (yâni sa'y etmez) se (ihramdan çıkıp) karısına mukarenet edebilir mi?" diye sorulmuş. O da şöyle cevap vermiş: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (Umre için Mekke'yi teşrîfinde) Beyt-i Muazzam'ı yedi kere tavâf buyurdu ve Makâm (-ı İbrâhim)in arkasında iki rek'at namaz kılıp Safâ ile Merve arasında sa'y etti idi. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem sizin için güzel bir nümûnedir." 256

KİTÂBU'S-SALÂT Kıble KÂ'BE'NİN HER YÖNÜNÜN KIBLE OLDUĞUNA DÂİR İBN-İ ABBÂS HADÎSİ
Abdullâh b. Abbâs Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem, Beyt(-i Muazzam'ın için)e girdiği zaman bütün (cihât ve) nevâhîsinde duâ buyurup çıkıncaya kadar namaz kılmadı. Çıkınca Kâ'be'nin önünde iki rek'at kıldı. Ve "Kıble işte budur." dedi. 257

KİTÂBU'S-SALÂT Mescid-i Aksâ'ya dönerek namaz RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN MEDÎNE'DE BİR MÜDDET BEYT-İ MAKDİS'E DOĞRU NAMAZ KILMASI
Berâ' b. Âzib Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in (Medîne'de) on altı, yâhud on yedi ay Beytü'l-Makdis'e doğru namaz kıldıklarını rivâyet eder ki, bu (hadîs) evvelce geçmişti. (Rivâyetlerin) ikisi beyninde lâfzan tehâlüf vardır. 258

KİTÂBU'S-SALÂT Kıbleye dönmek SEFER ESNÂSINDA NÂFİLE NAMAZI HAYVAN ÜZERİNDE KILMANIN CEVÂZINA DÂİR CÂBİR HADÎSİ
Câbir b. Abdullâh Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (nâfile) namazı (seferde) devesi üstünde -deve nereye isterse teveccüh etsin- kılar, bir farz (namaz)ı niyyet buyurduğunda ise inip Kıble'ye dönderdi. 259

KİTÂBU'S-SALÂT Kıbleye dönmek;Namazda yanılmak;Sehiv secdesi SECDE-İ SEHV HAKKINDA ABDULLÂH İBN-İ MES'ÛD HADÎSİ
Abdullâh b. Mes'ûd Şöyle demiştir: (Bir def'a) Resûl-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (bize) namaz kıl(dır)dı. İbn-i Mes'ûd'dan rivâyet eden Alkame (b. Kays-i Nehal)den rivâyeten (hemşîre-zâdesi) İbrâhîm (b. Yezîd-i Nehal): "Amma (namazı) artık mı, eksik mi kıldırdı bilemiyorum." ded(ikten sonra İbn-i Mes'ûd'un lâfzını rivâyete dönerek ded)i ki: (Resûl-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem) selâm verince biri ona: "Yâ Resûlâ'llâh, namaz hakkında yeniden (vahiy, falan gibi) bir şey mi geldi?" diye sordu. (Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem): "(Yok) neden sordun?" deyince: "Yâ Resûlâ'llâh, şöyle böyle kıl(dır)dın da ondan." dediler. Bunun üzerine (aleyhi's-salâtü ve's-selâm Efendimiz hemen teşehhüd vaz'ını almak üzere) iki bacağını kıvırdı. Ve Kıble'ye karşı yönelip iki secde ettikten sonra selâm verdi. (Mübârek) yüzünü bize dönünce buyurdu ki: Namaz hakkında yeniden (vahiy, filân gibi) bir şey gelmiş olaydı (muhakkak) size (evvelce) haber verirdim. Lâkin ben de (nıhâyet) sizin gibi beşerim. Siz unuttuğunuz gibi (ben de) unuturum. (Bir şeyi) unuttuğum zaman (tesbîh ve sâire ile) bana hatırlatınız. İçinizden biri namazda şekkedecek olursa savâbı taharrî edip (savaptır diye verdiği karâra binâen) namazını tamamlasın. Sonra selâm verip ondan sonra da iki kere secde etsin. 260

KİTÂBU'S-SALÂT Hz. Ömer'in ilâhî hükümlere uygun görüşleri;Makâm-ı İbrâhim ENBİYÂ ALEYHİMÜ'S-SELÂM HAZARÂTINA SEHİV ÂRIZ OLABİLİR Mİ? Ömer b. el-Hattâb (Enes b. Mâlik radiya'llâhu anh tarîkıyle)
 Ömer (b. el-Hattâb) radiya'llâhu anh'den: Şöyle demiştir: (Ben) üç şeyde Rabbime muvâfakat ettim: "Yâ Resûlâ'llâh, Makâm-ı İbrâhîm'i musallâ (yâni namazgâh) ittihâz etsek." dedim. ... âyet-i kerîmesi nâzil oldu. Bir de âyet-i hicâb: "Yâ Resûlâ'llâh, emretsen de ezvâc-ı tâhirâtın hicâb içine girseler. Çünkü berr ve fâcir onlarla konuşabiliyor." dedim. Derken âyet-i hicâb nâzil oluverdi. (Kezâ) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in ezvâc-ı mutahheresi (bir def'a) kendisine karşı kıskançlık (göstermek) üzere ittifâk ettilerdi. Onlara: ... dedim. (Derken) bu âyet nâzil oldu. 261

KİTÂBU'S-SALÂT Kıbleye karşı tükürmemek;Tükrüğün temiz olduğu MESCİDE TÜKÜRMENİN MENHÎ OLDUĞUNA DÂİR RİVÂYETLER
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (bir gün) kıble (duvarın) da tükürük buldu. Bu, kendisine o kadar girân geldi ki, üzüldüğü dîdâr-ı mübârekinden besbelli oldu. Kalktı ve mübârek eliyle hakketti. Sonra buyurdu ki: Her biriniz namazına durduğu vakit şüphesiz Rabbi ile münâcât eder. Rabbi kendisiyle kıblesi arasındadır. O halde hiçbiriniz kıblesine karşı tükürmesin. Muztar kaldığında ya sol tarafına, ya (sol) ayağının altına tükürsün. Sonra ridâ-yı şerîfinin kenarından tutup ve içine tükürüp dürerek: "Yâhud işte böyle yapsın." buyurdu. 262

KİTÂBU'S-SALÂT  MESCİDE TÜKÜRMENİN MENHÎ OLDUĞUNA DÂİR RİVÂYETLER
Ebû Hüreyre Ebû Hüreyre ile Ebû Saîd (-i Hudrî) radiya'llâhu anhümâ'dan da evvelki (262 nci) hadîs rivâyet ediliyor. Ancak bunda "Sağ tarafına da tükürmesin." ziyâdesi de vardır. 263

KİTÂBU'S-SALÂT Mescide tükürmemek MESCİDE TÜKÜRMENİN MENHÎ OLDUĞUNA DÂİR RİVÂYETLER
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Mescide tükürmek bir günahtır. Keffâreti de onu gömmektir. 264

KİTÂBU'S-SALÂT  PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) EFENDİMİZ'İN ARKASINDAN DA GÖRDÜĞÜNE DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ;CEMÂATLE NAMAZ KILARKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: (Bir gün) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Siz, benim kıblem (yalnız) şurasıdır (ve namazda önümden başka bir yeri görmem) mi sanıyorsunuz? Allâh'a kasem ederim ki, sizin ne huşûunuz bana gizli kalıyor, ne de rükûunuz. (Kasem ederim ki,) sizi arkamdan(da) görüyorum. 265

KİTÂBU'S-SALÂT At yarışı;Harac RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN AT YARIŞI YATRIDIĞINA DÂİR İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: (Bir def'a) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem, yıprandırılmış (yâni idmana çekilmiş ve zayıflatılmış) atlar beyninde Hafyâ'dan (başlayıp tâ) Seniyyetü'l-Vedâ'da nihâyet bulmak üzere bir, (kezâlik) yıprandırılmamış atlar beyninde de Seniyye'den tâ Mescid-i Benî Zureyk'a kadar (diğer bir) yarış tertip buyurdular. Abdu'llâh da yarış edenler meyânında idi. 266

KİTÂBU'S-SALÂT Hırs NEBİYY-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN BAHREYN'DEN GELEN HARACI TAKSÎMİNE DÂİR ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'e Bahreyn'den mal (harac) gönderildi idi. "Mecide dök(üp yığ)ın." buyurdular. Bu mal Resûlu'llâl salla'llâhu aleyhi ve sellem'e gönderilen en kesretli mal olmuştu. Resûlu'llâhl salla'llâhu aleyhi ve sellem namaza çıktıklarında oraya dönüp bakmad(an geçd)iler. Namazı bitirdikten sonra gelip (malın başında) oturdular. Her kimi gördülerse (ondan bir mikdar) verdiler. (Böylece bezl-i atâ ile meşgûl iken) Abbâs radiya'llâhu anh huzûruna gelip: "Yâ Resûlâ'llâh, bana da ver. Çünkü ben kendim için de, Akîl için de fidye vermiştim." dedi. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem ona: "Al!" buyurdular. (Abbâs radiya'llâhu anh) avuç avuç sevbinin içine boşalttı. Sonra kaldırmaya davrandı. Amma kaldıramadı. "Yâ Resûlâ'llâh birine emret de (sırtıma artmak için) kaldırsın." dedi. "Olmaz!" buyurdular. "Öyle ise sen kaldır, üstüme at." dedi. Yine "Olmaz!" buyurdular. Bunun üzerine birazını döktükten sonra yine kaldırmaya davranıp: "Yâ Resûlâ'llâh, birine emret de üzerime atsın." dedi. "Olmaz!" buyurdular. Yine "Bâri sen üstüme at." dedi. Yine "Olmaz!" buyurdular. (Yine) birazını daha döktü. Sonra kaldırıp ve sırtına yüklenip gitti. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem, onun hırsına olan taaccüplerinden dolayı gözümüzden nihân oluncaya kadar hep arkasından bakıp durdular. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem, o maldan bir dirhem bâkî oldukça oradan kalkmadılar. 267

KİTÂBU'S-SALÂT Evlerde kılınan nâfile namazın fazîleti;İmanda İhlâs PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN, ENSÂR'DAN BİR MÜSLÜMANIN RİCÂSI ÜZERİNE, EVİNE GELEREK NAMAZ KILDIRMASI VE Bİ'L-MÜNÂSEBE, "ALLÂHU TEÂLÂ, RIZÂ-YI BÂRÎ'Yİ ARAYARAK 'LÂ İLÂHE İLLA'LLÂH' DİYEN KİMSEYİ CEHENNEM'E HARÂM ETMİŞTİR." BUYURMASI
Mahmûd b. er-Rebî' Şöyle demiştir: Ashâb-ı Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'den ve Bedir'de hâzır olan Ensârdan Itbân b. Mâlik (radiya'llâhu anh bir gün) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'e gelip: "Yâ Resûlâ'llâh, gözlerimde hayır kalmadı. (Halbuki) kavmime namaz kıldıran benim. Yağmurlar yağdığı vakit onlarla benim aramızda olan dere akar da mescitlerine gidip namaz kıldıramaz oluyorum. Yâ Resûlâ'llâh, gönlüm ister ki, bana gelip evimde namaz kıldırasın da Senin namaz kıldığın yeri namazgâh ittihâz edeyim." dedi. Râvî der ki: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem Itbân'a: Itbân der ki: Ertesi sabah Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem ile Ebû Bekr, gün yükseldiği vakit bana geldiler. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem istîzân etti. Ben de (girmesine) izin verdim. Eve girdiğinde oturmadı. Sonra: "Evinin neresinde namaz kıldığımı istersin?" di(ye sor)du. Itbân der ki: Evin bir tarafını ona gösterdim. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (namaza) durup tekbîr aldı. Biz de (arkasında) durup saf olduk. İki rek'at kıldırıp selâm verdi. (Itbân) der ki: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'i kendisi için pişirdiğimiz bir hazîre (yi yemesi) için alıkoyduk. Yurd(umuz)un ahâlîsinden birçok kimseler (Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in teşrîfini haber alarak birer birer) ev(imiz)e gelip doldular. İçlerinden biri: "Mâlik b. ed-Duhayşin yâhud İbnü'd-Duhşün nerede?" di(ye sor)du. Huzzârdan biri: "O, Allâh'a ve Resûlu'llâh'a muhabbeti olmayan bir münâfıktır." dedi. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem ona: "Böyle deme. Görmüyor musun ki, Lâ ilâhe illâ'llâh (Muhammedü'r-Resûlu'llâh) diyor. Ve bunu li-vechi'llâh söylüyor." buyurdu. (O, söyleyen de): "Allâh ve Resûlu'llâh a'lemdir." dedi. Itbân der ki: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi sellem'i münâfikîn hakkında (hep böyle) müteveccih ve hayırhâh bulurduk. (Sonra) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem: "Allâhu Teâlâ rızâ-yı Bârî'yi arayarak Lâ ilâhe illâ'llâh diyen kimseyi nâr(-ı Cahîm)e harâm etmiştir." buyurdu. 268

KİTÂBU'S-SALÂT İbâdet yerinde resim bulundurmak;Resim yapmak;Yahûdi ve hıristiyanların kabirleri mescit edinme âdeti KABİRLERİ MESCİD İTTİHÂZ ETMENİN VE ÜZERLERİNE TESÂVÎR VE TEMÂSÎLİ ASIP DİKMENİN MENHÎ OLDUĞUNA DÂİR HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: (Bir def'a Ümmü'l-Mü'minîn) Ümmü Habîbe ile Ümmü Seleme radiya'llâhu anhümâ Habeşistan'da (gördükleri tesâvîr (ve temâsîl)i hâvî bir kiliseye dâir konuştular. (Sonra) bundan Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'e (de) bahsettiler. Buyurdu ki: Onlar, içlerinde bir sâlih kimse zuhûr edip vefât ettiğinde kabri üzerine bir mescit (namazgâh) binâ ve o mescide o suver (ve temâsîl)i tasvîr ed(ip ko)rlardı. İşte onlar Kıyâmet gününde mahlûkâtın en şerîrleridir." 269

KİTÂBU'S-SALÂT  HİCRETTE ME'ZÛN OLAN NEBİYY-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN MEDÎNE'Yİ TEŞRÎFİNE DÂİR ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (hicrete me'zun buyurulduğu zaman Medîne'yi) teşrîf edip Medîne'nin üst tarafında Benû Amr b. Avf'ın bulundukları mahallede (yurdda) konak etti. Nebiyy-i Muhterem salla'llâhu aleyhi ve sellem onların içinde on dört gün ikâmet buyurdu. Sonra (dayıları olan) Benü'n-Neccâr'a haber gönderdi. Onlar da kılıçları boyunlarında asılı olarak geldiler. Devesi (Kasvâ') üstünde Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile terkisinde Ebû Bekr radiya'llâhu anh ve çevresinde Benü'n-Neccâr cemâati (oldukları halde yola çıkışları) hâlâ gözümün önündedir. Nihâyet Ebû Eyyûb (Hâlid b. Zeyd-i Ensârî')nin havlisinde devesini çökertti. (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm Efendimiz) nerede namaz vakti girerse oracıkta namaz kılmayı severdi. Davar ağıllarında da kıldığı olurdu. (Sonra Resûl-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem) mescidin binâ olunmasını emretti. Benü'n-Neccâr takımına (adam) gönderip: "Ey Beni'n-Neccâr, arsanızın kıymetini bana söyleyin (de te'diye edeyim)." buyurdu. Onlar ise: "Va'llâhi olamaz. Biz, onun (bedel) kıymetini ancak Allâh'dan isteriz." dediler. (O çevrilmiş bahçenin) içinde şu söyliyeceklerim vardı: (Bir kere) müşrikîn kabirleri vardı. (Sonra) oyuk ve tümsek, bakılmamış harap yerleri vardı: (Bir kere) müşrikîn kabirleri vardı. (Sonra) oyuk ve tümsek, bakılmamış harap yerleri vardı. (Bir de) hurma ağaçları vardı. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem emretti. Müşrikîn kabirleri nebş (yâni kemikleri çıkarılıp başka yere defn) olundu. Sonra (o bakılmamış) harap yerler tesviye edildi. Sonra hurma ağaçları (diplerinden) kesildi. Hurma ağac(ı gövde)lerini (direk olarak) mescidin kıble tarafına sıra ile dizdiler ve kapının yan taşımaya başladılar. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem de onlarla birlikte (recez söyliyerek): "İlâhî, âhiret hayrından başka hayır (denecek bir şey) yoktur. Öyle ise Ensâr ile Muhâcirîne mağfiret et." buyuruyordu. 270

KİTÂBU'S-SALÂT Medîne Mescidinin inşâsı (Mescid-i Nebî) NAMAZDA, HAYVANIN SÜTRE İTTİHÂZINA DÂİR İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer (Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor ki, devesini kıblesine alarak namaz kılıp: "Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in böyle yaptığını gördüm." demiştir. 271

KİTÂBU'S-SALÂT  PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) E NAMAZDA İKEN CEHENNEM'İN ARZEDİLDİĞİNE DÂİR ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in: "Ben namaz kılarken nâr(-ı Cahîm) bana arzolundu." buyurduklarını rivâyet ediyor. 272

KİTÂBU'S-SALÂT Evlerde kılınan nâfile namazın fazîleti RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN "NAMAZINIZIN BİR KISMINI EVLERİNİZDE KILINIZ. (EVLERİNİZİ) KABİRLERE ÇEVİRMEYİNİZ" HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in: "Namazınızın bir kısmını evlerinizde kılınız. (Evlerenizi) kabirlere çevirmeyiniz." buyurduklarını (merfûan) rivâyet etmiştir. 273

KİTÂBU'S-SALÂT Yahûdi ve hıristiyanların kabirleri mescit edinme âdeti PEYGAMBERLERİN KABİRLERİNİ MESCİD İTTİHÂZ ETMENİN HÜRMETİNE DÂİR HADÎS
Abdullâh b. Abbâs İkisi şöyle demişlerdir: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem son hastalığında (çektiği zahmetten dolayı) nezdinde olan bir hamîsayı (ikide bir) vech-i mübârekine örter dururdu. (Hamîsa) kendisine sıkıntı verdikce yine atıp yüzünü açardı. İşte o halde iken: "Yehûd ve Nasârâ'ya Allâh lâ'net etsin. Peygamberlerinin kabirlerini (kendilerine) mescit ittihâz ettiler." buyururdu (ki,) maksadı, onların yaptıklarından ümmeti tahzîr buyurmak idi. 274

KİTÂBU'S-SALÂT Hırsızlıkla itam olunan bir câriye kıssası MESCİDDE YATIP KALKMANIN MUBÂH OLDUĞUNA DÂİR RİVÂYETLER.
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Arap kabîlelerinden birinde bir siyah câriye vardı ki, âzâd edildiği halde (yine) o kabîle ile berâber (ikâmet ediyor)du. Dedi ki: Onların arasından -üzerinde kırmızı tirşelerden (yapılmış) vişâh bulunan- bir kız (gelin) gitti. Vişâhı üzerinden çıkardı, yâhud (vişâh) üzerinden düştü. Bulunduğu yere bir çaylak geldi. Onu atılmış bulup (semiz) bir et parçası diye kaptı. (Câriye) der ki: Beni (hırsızlıkla) ittihâm ettiler. Âişe radiya'llâhu anhâ der ki: Her tarafını aramışlar, hattâ ön tarafını bile aramışlar. (Câriye) der ki: Va'llâhi ben onlarla berâber ayakta durup dururken çaylak (tekrar) gelip vişâhı attı. O da (tam) ortalarına düştü. "İşte aklınız sıra beni ittihâm ettiğiniz şey! (Siz beni hırsız zannetiniz.) Halbuki ben berîyim. İşte vişâh!" dedim. Âişe radiya'llâhu anhâ der ki: (O siyâh câriye) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'e gelip kabûl-i İslâm eyledi. Mescid(-i Şerîfin bir kenarın) da ona mahsûs bir çerge, yâhud bir kıl çadır vardı. (Her vakit) bana gelir, yanımda konuşurdu. Ne zaman da yanıma otursa: "Vişâh işinin olduğu gün Rabbimizin yarattığı acâyipdendir. Şüphesiz ki O, bana küfür diyârından necat verdi." demeden edemezdi. (Bir gün) ona: "Ne oluyorsun? Her ne vakit benimle birlikte oturursan behemehâl bunu söylüyorsun." dedim. Bunun üzerine (demin anlattığım) kıssayı anlattı. 275

KİTÂBU'S-SALÂT Hz. Peygamber'in Hz. Ali'ye Ebû Turâb hitâbı MESCİDDE YATIP KALKMANIN MUBÂH OLDUĞUNA DÂİR RİVÂYETLER.
Sehl b. Sa'd Şöyle demiştir: Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (bir gün ciğer pâresi) Fâtıma (tü'z-Zehrâ radiya'llâhu anhâ)nın hânesini teşrîf etti. Alî radiya'llâhu anh'in (orada) bulamadı. "Amcamın oğlu nerede?" diye sordu. (Fâtıma radiya'llâhu anhâ): "Aramızdan bir şey geçti. Darılışdık. O da gündüz uykusunu benim yanımda uyumadı." cevâbını verdi. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem, birine: "Bak, nerede?" buyurdu. (O adam gidip) geldi ve: "Yâ Resûlâ'llâh, Mescitte uyuyor." di(ye haber getir)di. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (Mescidi) teşrîf etti. (Baktı) ki, yan tarafına yatmış, ridâsı bir yanından sıyrılmış, vücûdü toprağa bulanmış. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem: "Ebû Türâb, kalk. Ebû Türâb, kalk." diye diye toprağı bedeninden silkmeğe başladı. 276
KİTÂBU'S-SALÂT Tahiyyetu'l-Mescid namazı TAHİYYETÜ'L-MESCİD HAKKINDA KATÂDE HADÎSİ Ebû Katâde Hâris b. Rıb'ıyy Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in: "Bir kimse mescide girdiği vakitte oturmadan evvel iki rek'at kılsın." buyurdukları (merfûan) rivâyet olunuyor. 277

KİTÂBU'S-SALÂT Medîne Mescidinin inşâsı (Mescid-i Nebî) MESCİD-İ NEBEVÎ'NİN İLK ŞEKLİ VE HULEFÂ-Yİ RÂŞİDÎN ZAMÂNINDA TESVÎ' VE TEZYÎNİNE DÂİN İBN-İ ÖMER RİVÂYETİ
Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: Mescid(-i Şerîf-i Nebevî) Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem zamânında ham kerpiç ile binâ olunmuş olup sakfı hurma dallarından, direkleri de hurma gövdeleri ağacından idi. Ebû Bekr radiya'llâhu anh (tevsîan ve tezyînen) hiçbir şey ziyâde etmedi. Ömer radiya'llûha anh (yalnız enini, boyunu) artırıp Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in ahd(-i saâdet)indeki (tarz-ı) binâya göre kerpiç ve hurma dallariyle binâ etti. Sonra Osmân radiya'llâhu anh (binâ-yı) Mescidi (tevsîan ve tezyînen) tağyîr edip (hem) çok genişletti, (hem de) duvarını (kerpice bedel) nakılşı taşlarla ve kireçle binâ etti. Ve direklerini nakışlı taşlardan, sakfını da sac ağacından yaptı. 278

KİTÂBU'S-SALÂT Medîne Mescidinin inşâsı (Mescid-i Nebî) AMMÂR (RADİYA'LLÂHU ANH) HAKKINDA PEYGAMBERİMİZİN BİR MU'CİZESİ
Ebû Saîd-i Hudrî (Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunur ki, (bir gün) ahâdîs(-i Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'i) söylemekle meşgûl idi. Derken Mescid(-i Şerîfin) binâsı bahsine geçip dedi ki: Biz, birer kerpiç taşıyorduk. Ammâr ise kerpiçleri ikişer ikişer taşırdı. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem onu (öyle) görünce üzerindeki toprağı silkerek: "Vah Ammâr! Vah Ammâr! Kendisini fie-i bâğiye katledecektir. (Ammâr) onları Cennet'e, onlar ise onu Cehennem'e da'vet ederler." buyurmağa başladı. Ebû Saîd radiya'llâhu anh der ki, Ammâr (bunu işidince): "Fitnelerden Allâh'a sığınırım." derdi. 279

KİTÂBU'S-SALÂT Câmi yaptırmak;Medîne Mescidinin inşâsı (Mescid-i Nebî) HAZRET-İ OSMAN'IN MESCİD-İ NEBEVÎ'Yİ TA'MÎRİ SIRASINDA HALKIN İ'TİRÂZI VE HALÎFE'NİN BUNLARA CEVÂBI
Osmân b. Affân (Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor ki, (Emîrü'l-Mü'minîn) Osmân b. Affân radiya'llâhu anh, Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in Mescid(-i Şerîf)ini (yeniden) binâ ettiği zaman halkın (i'tirâz ve inkâr kabîlinden) dedikoduları üzerine: "Siz çok söylemeğe başladınız. Her kim Rızâullâhı kasdederek (büyük, küçük) bir mescid binâ ederse, Allâhu Teâlâ da ona Cennet'te onun gibi bir ev binâ eder, buyurduğunu, ben Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'den işittim." demiştir. 280

KİTÂBU'S-SALÂT Kazaya karşı tedbir almak SİLÂHLA MESCİDE GİRMENİN NEHYİNE DÂİR CÂBİR HADÎSİ
Câbir b. Abdullâh Şöyle demiştir: (Bir def'a) biri Mescid(-i Nebevî)den geçti. Yanında (temrenleri meydanda) oklar vardı. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (ona): "Temrenlerinden tut (da kimseye dokunmasınlar)." buyurdu. 281

KİTÂBU'S-SALÂT Kazaya karşı tedbir almak SİLÂHLA MESCİDE GİRMENİN NEHYİNE DÂİR CÂBİR HADÎSİ
Ebû Mûsâ el-Eş'arî Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: "Her kim mescidlerimizin, yâhud çarşılarımızın birinden (yanında) ok varken geçecek olursa eliyle temrenlerinden tut(up öyle geç)sin ki, bir Müslümanı yaralamasın." 282

KİTÂBU'S-SALÂT Şiir söylemek MESCİDDE ŞİİR SÖYLEMENİN CEVÂZI VE BU HUSUSTA MÜCTEHİDLERİN İHTİLÂFI Hassân b. Sâbit (Mescitte şiir inşâdının cevâzı husûsunda) Ebû Hüreyre radiya'llâhu anh'in şâhit tutarak: "Allâh aşkına söyle, Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in: Hassân! Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'den yana (küffâr-ı Kureyş'e) cevap ver. 'İlâhî, onu (yâni Hassân'ı) Rûhü'l-Kuds (Cibrîl) ile te'yîd et!, buyurduğunu işittin mi? (İşitmedin mi?)" di(ye suâl et)diği, onun da: "Evet (işittim)." dediği (sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor. 283

KİTÂBU'S-SALÂT Kahramanlık oyunları (spor) SAVAŞ GÜCÜNÜ ARTTIRICI OYUN OYNAMANIN MUBÂH OLDUĞUNA DÂİR KÂ'B (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Kasem ederim ki, bir gün Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'i hücremin kapısında (şu halde) gördüm: Habeşîler mescitte oyun oynuyor, Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de ben oyunlarını seyredebileyim diye kendi ridâsiyle beni setrediyordu. Bir rivâyette harbeleriyle oynuyorlardı (diye vârid olmuştur). 284

KİTÂBU'S-SALÂT Borç ödemek;Fakirlerin borcunu bağışlamak SAVAŞ GÜCÜNÜ ARTTIRICI OYUN OYNAMANIN MUBÂH OLDUĞUNA DÂİR KÂ'B (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSİ
Kâ'b b. Mâlik (-i Ensârî) (Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor ki, (Abdullâh) b. Ebî Hadred-i Eslemî radiya'llâhu anhümâ (zimmetin) deki bir alacağını Mescid (-i Şerîf) de (hasmının yakasına yapışıp) mutâlebe etmiş (Her ikisinin de) Hâne-i Saâdette olan Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem işitecek derecede sesleri yükselmiş. (Resûl aleyhi's-salâtü ve's-selâm) onlara doğru çıkıp ve Hücre (-i Şerîfenin) perdesini aralayıp "Yâ Kâ'b!" diye nidâ buyurmuş. (Kâ'b): "Lebbeyk yâ Resûlâ'llâh." deyince mübârek elleriyle işâret vererek: "Şu kadarını, yâni yarısını alacağından bağışla." buyurmuş. (Kâ'b hemen): "Vallâhi bağışladım yâ Resûlâ'llâh." demiş. (Bunun üzerine İbn-i Ebî Hadred'e): "(Şimdi) kalk, öde." diye emretmiş. 285

KİTÂBU'S-SALÂT Cenâze namazı;Kabir ziyâreti MESCİDİ TEMZİLEMENİN FAZÎLETİNE DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Bir zencî adam yâhud kadın Mescid(-i Şerîf)i süpürürdü. (Günün birinde) vefât etti. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (Ne oldu? diye) sual buluyordu. "Vefât etti." dediler. "Bana (vefâtını) haber vermeli değil miydiniz? (Haydin) kabrini bana gösteriniz." buyurdu. (Ondan sonra) kabrinin başına varıp üzerine namaz kıldı. 286
KİTÂBU'S-SALÂT Fâiz;İçki ticâreti RİBÂ VE HAMRİN TAHRÎMİNE DÂİR ÂİŞE (RADİYA'LLÂHU ANHÂ) HADÎSİ Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Sûre-i Bakare'nin (sonlarındaki) ribâ âyetleri nâzil olduğu vakit Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem Mescid(-i Şerîf)e çıktı. Ve bu âyetleri halka okuyup sonra hamr ticâretini (yâni almasını ve satmasını) tahrîm buyurdu. 287
KİTÂBU'S-SALÂT Cinler CİNN'DEN BİRİNİN PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) E, NAMAZ KILARKEN NAMAZINI BOZDURMAK İÇİN SALDIRMASI HAKKINDA EBÛ HÜREYRE (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSİ Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (bir gün) buyurdu ki: Cin (tâifesin)den bir ifrit dün gece namazımı bozdurmak için bana ansızın hücûm etti. (Lâkin) Allâhu Teâlâ (beni gâlip getirip) ona istediğimi yapmaya fırsat verdi. Sabah olunca hepiniz onu gör (üp seyred) esiniz diye Mescidin direklerinden birine bağlamak istedim. (Fakat) kardeşim Süleyman (b. Dâvûd aleyhime's-salâtü ve's-selâm)'ın: "Yâ Rab, bana mağfiret et ve benden sonra kimseye olmıyacak bir mülkü, bana bağışla." demiş olduğu hatırıma geldi (de ifriti köpek gibi koğdum). 288

KİTÂBU'S-SALÂT  HANDEK GÜNÜ YARALANAN SA'D İBN-İ MUÂZ (RADİYA'LLÂHU ANH) İN VEFÂTI HAKKINDA HAZRET-İ ÂİŞE RİVÂYETİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Sa'd b. Muâz (radiya'llâhu anh) Handek gününde ekhalinden (ki, şiryân-ı adudîsinden demektir) yaralanmıştı. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem yakından ıyâdet buyurabilmek için (ona mahsus) bir çadır kurdurdu. Mescitte (ve hemen yanı başında) Benû Gıfâr'dan (bâzı kimselere âit) bir hayme daha vardı. (İşte bu Gıfârîler kendi hallerinde oturup dururken) bir de bakmışlar ki, kendilerine doğru kan akıp geliyor. "Sizin tarafınızdan bize doğru gelen bu (kan) nedir?" dediler. Meğer Sa'd'in yarası akıp dururmuş. İşte (Sa'd) ondan vefât etti. 289

KİTÂBU'S-SALÂT Hastanın Kâ'be tavafı PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN HASTA OLAN ÜMMÜ SELEME (RADİYA'LLÂHU ANHÂ) YA HALKIN ARKASINDAN RÂKİBEN BEYT'İ TAVÂF ETMESİNİ TAVSİYE BUYURMASI VE RESÛL-İ EKREM'İN MAKÂM-I İBRÂHÎM'DE NAMAZ KILMASI HAKKINDA HADÎS
Ümmü'l-Mü'minîn Ümmü Seleme Şöyle demiştir: (Esnâ-yı hacta) hasta olduğumu Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'e arzettim. "Halkın arkasından (deveye) binerek tavâf et." buyurdu. (Öylece) tavâf ettim. Resûlu'llâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de Beyt (-i Muazzam)'ın tâ yanında namaza durmuş, ... sûresini okuyordu. 290

KİTÂBU'S-SALÂT Hz. Peygamber'in mu'cizeleri;Kerâmet KARANLIK BİR GECEDE PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN YANINDAN AYRILAN İKİ ZÂTIN ÖNLERİNİ ÇERÂĞA BENZER BİR ŞEYİN AYDINLATTIĞINA DÂİR ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Ashâb-ı Nebî salla'llâhu aleyhi ve sellem'den iki zât bir karanlık gecede Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in nezdinden önlerinde parıldayan çerâğa benzer iki şey olduğu halde çıktılar. (İki refik) yekdiğerden ayrıldıkları zaman (o çerağlardan) her biri, biriyle berâber ayrıldı. Ve tâ evine gidinceye kadar (yolunu tenvîr etti). 291

KİTÂBU'S-SALÂT Ebû Bekr;Hz. Ebûbekr'in fazîleti;İslâm kardeşliği RESÛL-İ EKREM'İN, SON HASTALIĞI ESNÂSINDA MESCİD'DE ÎRÂD ETTİĞİ HUTBEDE DÂR-I BEKÂ'YA İNTİKÂLİNİ HABER VERMESİ HAKKINDA RİVÂYETLER;RESÛLULLÂH (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN BU HUTBESİNDE EBÛ BEKR (RADİYA'LLÂHU ANHL) İ MEHT Ü SENÂSI;EBÛ BEKR (RADİYA'LLÂHU ANH) İN FAZÎLETİ HAKKINDA DİĞER RİVÂYETLER
Ebû Saîd-i Hudrî Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (son hastalığında) hutbeye çıkıp: "Allâhu Teâlâ bir kulunu dünyâ ile kendi nezdinde olan (nevâl-i ukbâ) arasında muhayyer bıraktı. O da Nezd-i İlâhîdekini ihtiyâr etti." buyurdu. (Bu söz üzerine) Ebû Bekr (es-Sıddîk radiya'llâhu anh) ağlamağa başladı. Ben kendi kendime: "Allâhu Teâlâ'nın bir kulu dünyâ ile kendi nezdinde olan (nevâl-i ukbâ) arasında muhayyer bırakmasında, onun da Nezd-i İlâhîdekini ihtiyâr etmesinde ne var ki, bu pîr-i sâl-dîdeyi (böyle) ağlatıyor?" di(ye düşün)düm. (Meğer) o abd (-i muhayyer) Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in (kendisi) imiş! (Meğer) Ebû Bekr (es-Sıddîk radiya'llâhu anh) hepimizden a'lem imiş! (Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem, Ebû Bekr'i ağlar görünce) buyurdu ki: Yâ Ebâ Bekr, ağlama. Sohbet (yâni arkadaşlık) husûsunda da, (bezl-i) mâl husûsunda da nâsın bana en çok vergisi olan Ebû Berk'dir. Ümmetinden birini (kendime) halîl edinedim. Ebû Bekr'i edinirdim. Lâkin İslâm yüzünden (hâsıl) olan uhuvvet ve meveddet (şahsî hulletten efdaldir.) Mescitte Ebû Bekr'in kapısından başka seddedilmedik hiçbir kapı kalmasın. 292

KİTÂBU'S-SALÂT Ebû Bekr;Hz. Ebûbekr'in fazîleti;Kâ'be'de namaz BU HUSUSTA İBN-İ ABBÂS HADÎSİ
Abdullâh b. Abbâs Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem vefâtı ile hitâma eren marazı esnâsında (mübârek) başını bir bez ile bağlamış olduğu halde mescide çıkıp minbere oturdu. (Orada) Allâh'a hamd ü senâ ettikten sonra buyurdu ki: Nâs içinde nefsi ve malı i'tibâriyle benim üzerimde Ebû Bekr b. Ebî Kuhâfe'den ziyâde menn ü atâsı olan hiç yoktur. Nâs içinden bir halîl edineyim, Ebû Bekr'i (kendime) halîl edinirdim. Lâkin İslâm yüzünden olan hullet efdaldir. Ebû Bekr'in kapısından başka bu mescitteki kapıların hepsini tarafımdan seddediniz. 293

KİTÂBU'S-SALÂT  RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN FETH-İ MEKKE SENESİ BEYT-İ MUAZZAM'DA NAMAZ KILDIĞINA DÂİR İBN-İ ÖMER HADÎSİ Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (fetih senesi) Mekke'yi teşrîf etti. Osmân b. Talha'yı çağırdı. O da (Beyt-i Muazzam'ın) kapısını açtı. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile berâber Bilâl, Üsâme b. Zeyd ve Osmân b. Talha (radiya'llâhu anhüm) içeriye girdiler. Sonra kapı kilitlendi. (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm Efendimiz Hazretleri) orada bir saat (kadar) kaldı. Sonra çıktılar. İbn-i Ömer (radiya'llâhu anhümâ) der ki: (Onların çıktıklarını görünce) hemen koştum. Bilâl'e sordum. "Evet, (içeride) namaz kıldı." dedi. "Neresinde?" dedim. "İki direğin arasında." dedi. İbn-i Ömer der ki: Kaç (rek'at) kıldığını sormak aklıma gelmemiş. 294

KİTÂBU'S-SALÂT Gece namazı (teheccüt);Teheccüd SALÂT-I LEYL HAKKINDA İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem (bir gün) minberde (hutbe îrâd eder) iken biri: "(Yâ Resûlâ'llâh,) gece(nin nâfile) namazı hakkında ne buyurursun?" diye sordu. "İkişer ikişerdir. (Musallî) Sabah vaktin(in girdiğin)den şüphe ettiği zaman bir tek (rek'at) kılar ki (bu tek rek'at evvelce) kılmış olduklarını tekleştirir." İbn-i Ömer radiya'llâhu anhümâ der ki: "Geceleyin son namazınız' Vitir (yâni tek rek'at) olsun. Çünkü Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem bunu emretmiştir." 295

KİTÂBU'S-SALÂT  MESCİDDE UZANIP YATMANIN CEVÂZI HAKKINDA ABDULLÂH İBN-İ ZEYD HADÎSİ
Abdullah İbn-i Zeyd Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'i Mescid(-i Şerîf)de sırt üstü yatıp bir ayağını diğeri üzerine attıklarını gördüğü (sened-i muttasıl ile) rivâyet olunur. 296

KİTÂBU'S-SALÂT Cemâatle kılınan namazın fazîleti MESCİDDE KILINAN NAMAZIN FAZÎLETİ HAKKINDA EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: (İnsanın) cemâatle namazı, evinde ve (ahz u i'tâ ettiği) pazarda (yalnızca kıldığı) namazdan yirmi beş derece ziyâde olur. (Çünkü) sizlerden biri, abdeste niyet edip abdestini tamam aldığı ve namazdan başka bir kasdi olmaksızın mescide gittiği zaman tâ mescide girinceye kadar hiçbir adım atmaz ki, Allâhu Teâlâ o adımından dolayı onu bir derece (daha) yükseltmesin ve bir günâhını eksiltmesin. Mescide girince de mescit onu alıkoydukça (yâni orada kaldıkça) hep namazda (imiş gibi sevâba nâil) olur. Ve namaz kıldığı yerden ayrılmadığı ve kendisinden (kimseye ezâ sâdır ya) hades vâkı' olmadığı müddetce (yanındaki) melekler: "İlâhî, buna mağfiret et. İlâhî, buna rahmetini râlgân eyle." diyerek ona duâ ve istiğfâr ederler. 297

KİTÂBU'S-SALÂT Birlik, beraberlik RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN "MÜ'MİN İLE MÜ'MİN DUVAR GİBİDİR. BİRBİRLERİNİ SIMSIKI TUTARLAR" HADÎSİ
Ebû Mûsâ el-Eş'arî Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in: "Mü'min ile mü'min (yekdiğere karşı) duvar(ın eczâsı) gibidir. Biribirini sımsıkı tutarlar." buyurduğu ve (bunu) söylerken (mübârek) parmaklarını teşbîk et(tiği, yâni parmaklarını biribirine geçirip kilitle)diği (sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor. 298

KİTÂBU'S-SALÂT  SECDE-İ SEHİV HAKKINDA EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (bir def'a) bize Öğlen, ya İkindi namazlarından birini kıldırırken iki rek'attan sonra selâm verdi. Ondan sonra mescidin içinde yana uzatılmış bir tahta parçasına doğru kalkıp oraya gadaplı gibi (bir hey'ette) dayandı. Ve sağ eli(nin içi)ni sol elinin arkası üstüne koyduktan sonra parmaklarını teşbîk edip sağ yanağını sol elinini ardına yapıştırdı. (Ve o hey'et üzere baka durdu.) Acele çıkmak isteyenler mescidin kapılarından çıkıp (kendi kendilerine): "Namaz kısaldı." dediler. Cemâatin içinde Ebû Bekr ve Ömer (radiya'llâhu anhümâ) da vardı. Bunlar (mehâbet-i huzûrdan dolayı) çekinerek bir şey söylemediler. Yine o cemâatin içinde kolları uzun olduğu için Zü'l-yedeyn dedikleri bir zât vardı. (O zât): "Yâ Resûlâ'llâh, unuttun mu? Yoksa namaz mı kısaldı?" di(ye sor)du. (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm Efendimiz): "Ne unuttum, ne de kısaldı." buyurdu. Sonra: "Zü'l-yedeyn'in dediği gibi mi?" di(ye suâl et)di. "Evet." denilince (hemen) ileriye varıp namazdan eksik bıraktığını kıldırdı. Sonra selâm verdi. Sonra tekbîr alıp secdeye vardı. (Her vakitki) sücûdu kadar, yâhud daha uzun müddet secdede kaldı. Sonra başını kaldırıp tekbîr aldı. Sonra tekbîr alıp (yine) secde etti. Sonra (yine) başını kaldırıp tekbîr aldı. Bu hadîsin râvîlerinden İbn-i Sîrîn'e: "Sonra selâm verdi mi?" diye sormuşlar. O da: "(İmrân b. Husayn'ın) sonra selâm verdi (dediğini bana haber verdiler.)" demiştir. 299

KİTÂBU'S-SALÂT  PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN NAMAZ KILDIĞI MAHALDE TEBERRÜKEN NAMAZ KILMANIN CEVÂZI HAKKINDA İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer (Medîne ile Mekke) yolunun bâzı yerlerinde namaz kılıp: "Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in buralarda namaz kıldığını gördüm." dediği (sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor. 300

KİTÂBU'S-SALÂT  RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN VEDÂ HACCI'NA ÇIKTIĞINDA KONAKLADIĞI VE NAMAZ KILDIĞI MAHALLER HAKKINDA İBN-İ ÖMER RİVÂYETLERİ
Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem Umre'ye gittiği zamanlarda ve Hacc(etü'l-Vedâ')a çıktığı vakitte Zü'l-Huleyfe'de (mukaddemâ) Zü'l-Huleyfe'deki mescidin yerinde duran bir Nugaylân ağacı altında (râhilesinden inip) konaklardı. (Kezâ) güzergâhı o yola uğrayan bir gazâdan, ya hacdan, ya umreden avdet buyurduğunda Batn-ı Vâdî'den (ki, Vâdi'l-Akîk'dir) iner. Batn-ı Vâdî'nin üstüne çıkınca da vâdînin ağzında ve şark cihetindeki Bathâ'ya (yâni kumsal yere) konup âhır-ı leylde oracıkta sabah oluncaya kadar mola verirdi. (Gece istırahatgâhı işte orası olup) ne taş mescidin yanında, ne de üzerinde (öteki) mescit (binâsı) olan Kayatepe idi. (Abdullâh b. Ömer'den rivâyet eden râvî der ki:) Orada Abdullah (b. Ömer)in namaz kıldığı yerde, içinde (müteaddit) kum yığınları olan bir haliç (yâni derin bir vâdî girintisi) vardı ki, Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem orada namaz kılarmış. Sel(ler) Bathâ'da (ki kumları getire getire) haliçteki kum yığınlarını düzleyip Abdullâh (b. Ömer)in namaz kıldığı o yeri belirsiz etti. Yine (râvî der ki:) Abdullâh (b. Ömer) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in Şerefü'r-Revhâ'daki mescidin berisine müsâdif küçük mescidin yanında namaz kıldığını söylerdi. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in namaza durduğun vakit sağına düşer." derdi. (Bahsettiği) o mescit de Mekke'ye doğru gittiğin vakit yolunun sağ tarafına gelir. Onunla büyük mescidin arası bir taş atımı, yâhud ona yakın (bir mesâfe) dir. Yine Abdullâh, Munsarafü'r-Revhâ'nın yanındaki Irk'a (yâni) tepeciğe) doğru namaz kılardı. Bu tepeciğin müntehâ-yı tarafı Mekke cihetine gittiğin vakit Munsaraf ile kendi beynindeki mescidin kurbünde caddenin kenarına varır. Oracıkta bir mescit binâ olunmuş ise de, Abdullâh (b. Ömer) o mescitte namaz kılmazdı. Onu ya solunda, ya ardında bırakarak mescidin kıble cihetinde Irk'ın kendisine (müteveccihen) namaz kılardı. Abdullâh, Revhâ'dan zevalden sonra çıktığında salât-ı Zuhru oraya gelinceye kadar kılmayıp orada kılar, Mekke'den döndüğünde de oraya sabahtan bir saat evvel, yâhud âhır-ı seherde yolu düşerse orada tâ Sabah namazını kılıncaya kadar geceleyip mola verirdi. Yine Abdullâh'ın dediğine göre, Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem Rüveyse'ye varmadan caddenin sağında ve alnına gelen cihetinde Rüveyse menzilhânesinin iki millik azıcak berisinde bir tepeciğe kadar geniş ve düz bir yerde (bitmiş olan) koca bir ağacın altına konardı. (Bu ağacın) yukarısı kırılmış, içi oyulmuştur. Özdeği (sâkı) hâlâ durur. Dibinde birçok kum yığınları vardır. Yine Abdullâh der ki: Giderken: Arac'in arkasına düşen yokuşca bir sel yatağının kenarında, caddenin sağında ve yolu gösteren kayaların (yâhud ağaçların) yanında ve o kayaların (yâhud ağaçların) arasında Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem genişce bir tepeye doğru namaz kıldı. Namazgâh(-ı şerîf)in yanıbaşında iki üç kabir mevcuttur ki, üstlerinde taş yığınları vardır. Abdullâh Öğlen vakti şemsin zevalinden sonra Arac'dan kalkıp Öğle namazını (işte) o namazgâhda kılardı. Yine Abdullâh der ki: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem caddenin solunda ve Herşâ (dağı) nın ilerisindeki inişte kâin büyük ağaçların yanında konak ederdi. Bu iniş Herşâ (dağı)nın kenarına mülâsıktır. 301

KİTÂBU'S-SALÂT Sütre PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN BAYRAM NAMAZLARINDA ÖNÜNE BİR HARBE DİKTİRDİĞİNE DÂİR İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem bayram günü (namaza) çıktığı zaman (hâdimine) bir harbe taşımanısı emrederdi. (O harbe namazda) karşısına dikilir, kendisi de ona doğru namaz kılar, halk da arkasından namaza dururlardı. Bunu seferde (de) yapardı. (Râvî der ki:) Ümerânın (bayram namazlarında) harbe taşıtması bundan ileri geliyor. 302

KİTÂBU'S-SALÂT Sütre BU BABDA EBÛ CÜHAYFE HADÎSİ;PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN ÖNÜNDE BİR HARBE DİKİLMİŞ OLDUĞU HALDE ÖNÜNDEN EŞEK VE KADIN GEÇTİĞİ HALDE NAMAZINA DEVÂM ETTİĞİNE DÂİR EBÛ CÜHAYFE HADÎSİ
Ebû Cuhayfe Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in Bathâ'da önünde bir harbe (dikilmiş) olduğu halde Öğlen ile İkidi namazlarını ikişer rek'at kıldırdığını ve (namaz içinde iken) önünden kadın da, eşek de geçtiğini (sened-i muttasıl ile) rivâyet etmiştir. 303

KİTÂBU'S-SALÂT  NAMAZ ESNÂSINDA MUSALLÎ İLE DUVAR ARASINDAKİ MESÂFE HAKKINDA SEHL HADÎSİ
Sehl b. Sa'd Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in musallâsı (yâni namaz kıldığı yer) ile (kıble cihetindeki) duvar arasında bir davar geçebilecek kadar yer olduğu (sened-i muttasıl ile) rivâyet olunmuştur. 304

KİTÂBU'S-SALÂT  PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN YANINDA BİR ASÂ, YÂHUT KISA BİR MIZRAK, BİR DE SU MATARASI OLDUĞU HALDE KAZÂ-YI HÂCETE ÇIKTIĞINA DÂİR ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem (kazâ-yı) hâcete çıktığı zaman bir çocukla berâber yanımızda ucu harbeli bir asâ, ya (harbesiz) asâ, yâhud kısa bir mızrak, bir de su matarası olduğu halde (hizmet için) ardından giderdik. İşini bitirince matarayı eline verirdik. 305

KİTÂBU'S-SALÂT  RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN, ÜZERİNDE MUSHAF-I ŞERÎF BULUNAN DİREĞİN YANINDA NAMAZ KILMAYI İ'TİYÂD EDİNDİĞİNE DÂİR SELEME HADÎSİ
Seleme İbn-i Ekva' Ravi, Mushaf'ın yanındaki direğe doğru namaz kılarmış. Biri ona: "Görüyorum, hep bu direğin yanında namaz kılmağa çalışıyorsun." demiş. O da: "Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'in bu direğin yanında (namaz) kılmayı ihtiyâr ettiğini gördüm (de onun için)." cevâbını vermiş. 306

KİTÂBU'S-SALÂT Kâ'be'de namaz NEBİYY-İ MUHTEREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN KÂ'BE'DE NEREDE NAMAZ KILDIĞINA DÂİR İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in (evvelce yazılan) Kâ'be'ye duhulleri hadîsi (sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor. (Müşârün-ileyh bunda) diyor ki: Bilâl (Kâ'be-i Muazzama'dan) çıktığı anda kendisine: "Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ne yaptı?" diye sordum. "Bir direği sağ, bir direği sol, üç direği de arka tarafına aldı." dedi. Beyt(i Muazzam) o zaman altı direk üzerinde idi. Diğer rivâyette "İki direği sağ tarafına." denilmiştir. 307

KİTÂBU'S-SALÂT  RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN DEVEYİ YÂHUT SEMERİNİ SÜTRE YAPARAK NAMAZ KILDIĞINA DÂİR İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in binit devesini aykırı (vaziyette) bulundurup ona karşı namaz kıldığı (sened-i muttasıl ile) rivâyet olunur. (İbn-i Ömer'den bu hadîsi rivâyet eden Nâfi'a): "Ya develer ayağa kalkarsa ne (yapmalı) dersin?" diye sorulmuş. O da: "(Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem böyle bir hal vukûunda) semeri (başka tarafa) alıp diker ve semerin art kaşına doğru namaz kıl (makta devâm ed)erdi. İbn-i Ömer de bunu yapardı." cevâbını vermiş. 308

KİTÂBU'S-SALÂT  UZANIP YATAN BİR KİMSEYE KARŞI NAMAZ KILMANIN CEVÂZINA DÂİR HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Siz, bizleri kelb ve himâr ile bir mi tutuyorsunuz? Kasem olsun ki, (aleyhi's-salâtü ve's-selâm'ın öyle hâlini) bilirim ki, ben, serîr üzerinde yan yatmış bulunurdum da Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem teşrîf eder, serîrin tâ ortasına müteveccihen namaza dururdu. Ben bir ihtiyaç üzerine kalkmak istediğimde (oturup) kıblesine karşı gelm(ekle ezâ verm)eyeyim diye serîrin ayakları tarafından yorganımdan sıyrılıp çıkar (gider)dim. 309

KİTÂBU'S-SALÂT Namaz kılanın önünden geçmek EBÛ SAÎD-İ HUDRÎ (RADİYA'LLÂHU ANH) İN, ÖNÜNDE SÜTRE BULUNDUĞU HALDE, ÖNÜNDEN GEÇEN BİR KİMSEYE MUÂMELESİ VE BU HUSUSTA PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) DEN RİVÂYET ETTİĞİ HADÎS
Ebû Saîd-i Hudrî Ravi, bir cum'a günü kendisini gelenden geçenden setredecek bir şeye doğru namaz kılıyormuş. Ebû Muayt oğullarından bir genç, önünden geçmek istemiş. Ebû Saîd radiya'llâhu anh, göğsüne bir yumruk vurup (onu) defetmiş. O genç etrâfına bakınmış. Onun önünden başka geçecek (yol) bulamamış. (Dönüp yine geçmeğe davranmış. Ebû Saîd radiya'llâhu anh daha şiddetli sûrette defetmiş. (O genç) Ebû Saîd'e söğdükten sonra (Medîne'de vâlî olan) Mervân (b. el-Hakem)in yanına gidip Ebû Saîd radiya'llâhu anh'in ettiği muâmeleden şikâyet etmiş. Arkasından Ebû Saîd de Mervân'ın yanına girmiş. (Mervân): "Yâ Ebâ Saîd, (şu) kardeşinin oğlu ile ne alıp veremiyorsun?" demiş. O da: "Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'den işittim, buyurdu ki: İçinizden biri kendisini gelenden, geçenden koruyacak bir sütreye karşı namaza durup da biri önünden geçmeğe davranacak olursa onu defetsin. Dinlemezse onunla mukâtele etsin. Çünkü o, ancak bir şeytandır." cevâbını vermiş. 310

KİTÂBU'S-SALÂT Namaz kılanın önünden geçmek MUSALLÎ'NİN ÖNÜNDEN GEÇMENİN KERÂHETİNE DÂİR EBÛ CÜHEYM HADÎSİ VE DİĞER RİVÂYET TARİKLERİ
Ebû Cüheym b. el-Hâris (b. es-Sımna) el-Ensârî Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Musallînin önünden geçen kimse, üzerine ne kadar (günah) aldığını bilse o (musallî)nin önünden geçmektense kırk (bilmem ne kadar zaman yerinde) durmayı daha hayırlı bulur. Râvî der ki: Kırk gün mü, ay mı, yoksa yıl mı dedi? bilemiyorum. 311
KİTÂBU'S-SALÂT Vitir namazı MUSALLÎ'NİN ÖNÜNDEN GEÇMENİN KERÂHETİNE DÂİR EBÛ CÜHEYM HADÎSİ VE DİĞER RİVÂYET TARİKLERİ Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem, ben onun firâşında aykırı yat(ıp uyu)duğum halde (bana doğru) namazını kılar ve Vitri kılmak istediği sırada beni de uyandırır dı. Vitri onunla birlikte kılardım. 312

KİTÂBU'S-SALÂT  RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN OMUZUNDA BİR ÇOCUK BULUNDUĞU HALDE NAMAZ KILDIĞINA DÂİR EBÛ KATÂDE HADÎSİ
Ebû Katâde Hâris b. Rıb'ıyy (Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunur ki,) Zeyneb bint-i Resûlullâl salla'llâhu aleyhi ve sellem'in Ebü'l-Âs İbni'r-Rebî b. Abd-i Şems (radiya'llâhu anh) den kerîmesi Ümâme'yi Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem taşıyarak namaz kılar ve secdeye vardıkca (yere) bırakıp (secdeden) kalktıkca tekrar taşırdı. 313

KİTÂBU'S-SALÂT  PEYGAMBER (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN, NAMAZDA İKEN ÜZERİNE DÖL EŞİ ATILMASI ÜZERİNE KUREYŞ'E BEDDUÂSI VE BUNUN BEDİR'DE TAHAKKUKU HAKKINDA İBN-İ MES'ÛD HADÎSİ
Abdullâh b. Mes'ûd Ravi'nin, Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem üzerine (küffâr-ı) Kureyş tarafından döl eşi atılması üzerine, aleyhlerinde duâ buyurulduğu hakkındaki rivâyeti ki, yukarıda (177. hadîsde) geçmişti. Burada (ki rivâyete nazaran) da (hadîsin sonunda) şöyle demiştir: Sonra (Umâreti'bni'l-Velîd hâric olmak üzere) bunları Kalîb'e, yâni Bedir'deki çukura sürüklediler. Sonra Resulullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem: "Ashâb-ı Kalîb'in hemen ardından lâ'net gönderildi." buyurdu. 314

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT

 İkindi namazının vakti BEŞ VAKİT NAMAZIN VAKTİLERİ HAKKINDA EBÛ MES'ÛD HADÎSİ
Ebû Mes'ûd Ukbe İbn-i Amr (Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunur ki, Irak'ta (iken) bir gün Muğîre b. Şu'be radiya'llâhu anh'in yanına girdi ki, (o gün Muğîre nasılsa İkindi) namazını geç vakte bırakmıştı. Ona dedi ki: Yâ Muğîre, bu (yaptığın) nedir? Bilmiyor musun ki, Cibrîl (aleyhi's-salâtü ve's-selâm) inip namaz kıldı. Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de (ardında) kıldı. Sonra (bir daha) kıldı. Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de (ardında bir daha) kıldı. Sonra (bir daha) kıldı. Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de (ardında bir daha) kıldı. Sonra (bir daha) kıldı. Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de (ardında bir daha) kıldı. Sonra (bir daha) kıldı. Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de (ardında bir daha) kıldı. Sonra: "(İşte) bununla emrolundum." dedi. 315

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Emr-i bi'l ma'rûf nehy-i ani'l-münker;İyiliği emir, kötülükten men;Namaz kılmak;Oruç HAZRET-İ ÖMER'DEN SONRA VUKÛ' BULACAK FİTNE HAKKINDA HUZEYFE RİVÂYETİ
Sâhib-i Sırr-ı Resûl Huzeyfe b. el-Yemân Absî Şöyle demiştir. (Bir gün Emirü'l-Mü'minîn) Ömer radiya'llâhu Teâlâ anh'in yanında oturuyorduk. "Resûlullâhu aleyhi ve sellem'in fitne hakkındaki sözlerini (bakalım) hanginiz bellemiş?" diye sordu. Dedim ki: Ben. Hem de nasıl söylediyse öylece. (Ömer): "Ona, yâhud buna karşı (Amma da) cür'etin varmış!" dedi. Dedim ki: İnsanın ehli, malı, evlâdı, komşusu yüzünden dûçâr olduğu fitneye namaz, oruç, sadaka, emir (bi'l-ma'rûf), nehiy (ani'l-münker) keffâret olur. "Hayır, (sormak) istediğim bu (fitne) değil, deniz nasıl kudurursa öylece kuduran fitnedir." dedi. (Bunun üzerine Huzeyfe): "Yâ Emîre'l-Mü'minîn, o fitneden sana bir şey yok. Çünkü muhakkak seninle onun arasında kilitli bir kapı vardır." dedi. Huzeyfe der ki: (Ömer): "Kapı kırılacak mı, yoksa açılacak mı?" diye sordu. "Kırılacak." dedim. "Demek ki (tâ Kıyâmete kadar) kilitlenemiyecek." dedi. Huzeyfe'ye biri: "Ömer kapıyı biliyor muydu?" diye sordu. "Evet, yarından evvel bu akşamın geleceğini bildiği gibi (biliyordu.) Benim ona söylediğim sözde yalan yanlış yoktur." dedi. "Ya kapı kimdir?" diye sordular. "Ömer (in kendisi) dir." cevâbını verdi. 316

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Namaz kılmak HUD 114 NOLU ÂYET-İ KERÎMESİNİN SEBEB-İ NÜZÛLÜ HAKKINDA ABDULLÂH İBN-İ MES'ÛD HADÎSİ
Abdullâh b. Mes'ûd Şöyle demiştir: (Bir def'a) bir kimse (yabancı) bir kadından bir bûse aldı. (O adam) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'e gelip keyfiyyeti haber verdi. Allâhu Azze ve Cel Hazretleri ... âyet-i kerimesini inzâl buyurdu. O kimse: "Yâ Resûlâllâh, bu yalnız benim için mi?" diye sordu. Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de: "Ümmetimin âmmaten, kâffeten hepsi içindir," buyurdu. (Buhârî'nin) yine İbn-i Mes'ûd'dan olan diğer rivâyâtında: "Ümmetimden bununla âmil olan (herkes) içindir." denilmiştir. 317

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Namaz kılmak BEŞ VAKTİ NAMAZIN, KÜÇÜK GÜNAH İŞLEYENLERE TEVBE MAKÂMINA KÂİM OLACAĞI;BÜYÜK GÜNAHLARDAN KAÇINMAK ŞARTI İLE VAKTİNDE KILINAN NAMAZLAR, ARALARINDA GEÇEN GÜNAHLARA KEFFÂRET OLACAĞI;AMELLER İÇİNDE ALLÂH'A DAHA SEVGİLİ OLANLAR. BUNLAR İÇİNDE EN BAŞTA GELENİN VAKTİNDE KILINAN NAMAZ OLDUĞUNA DÂİR İBN-İ MES'ÛD HADÎSİ
Abdullâh b. Mes'ûd Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'e: "Amellerin hangisi Allâha daha sevglidir?" diye sordum. "Vaktinde (kılınan) namaz." buyurdu. "Sonra hangisi?" dedim. "Birr-i vâlideyn." buyurdu. "Sonra hangisi? dedim. "Allah yolunda cihâd." buyurdu. (İbn-i Mes'ûd) der ki: Bunları Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem bana söyledi. Daha ziyâdesini soraydım yine bana haber verecekti. 318

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Namaz kılmak BEŞ VAKİT NAMAZIN, GÜNAHLARI GİDERECEĞİNE DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'den işittim (Bir def'a): "Söyleyin, birinizin kapısı önünde bir akar su bulunsa (sâhib-i hâne de) günde beş def'a içinde yıkansa, ne dersiniz? (vücûdünün) kirinden, pasından bir şey bırakır mı?" buyurdu idi. "Hayır, hiçbir kir, pas bırakmaz, hiçbir şey bırakmaz." dediler. (Bunun üzerine) buyurdu ki: Beş (vakit) namaz da işte bunun gibidir. Onlarla Allâhu Teâlâ günahları yıkar, siler. 319

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Namazı dosdoğru kılmak;Tükürmek NAMAZ KILARKEN SECDEDE NASIL DAVRANILACAĞINA DÂİR ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Secde ederken (secdenizi) yolunda yapınız. (Namaz kılan kimse) kollarını köpek gibi yere yaymasın. Tükürdüğü vakit de ne önüne, ne sağına tükürsün. Çünkü o, Rabbi ile münâcât ediyor. 320

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Öğle namazı vakti "SICAĞIN ŞİDDETİ CEHENNEM'İN KAYNAMASINDANDIR..." HADÎSİ;YAZIN SICAĞINDA ÖĞLE NAMAZINI SERİN ZAMÂNA TE'HÎRİN MÜSTEHAB OLDUĞU
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Resulullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Sıcak şiddetlendiği vakitte salât (-ı Zuhru) serinliğe bırakınız. Zîrâ sıcağın şiddeti Cehennem'in kaynamasındandır. Nâr(-ı Cehennem) Rabbine arz-ı şekvâ etti. "Yâ Rab, beni ben yiyorum. (İzin ver)" dedi. Allâhu Teâlâ da iki def'a nefes almasına izin verdi. Nefesin bir kışın, diğeri yazın. En çok ma'rûz olduğunuz sıcak ile sizi en ziyâde üşüten zemherîr (işte budur). 321

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Öğle namazı vakti İBRÂD (ÖĞLEYİ SICAK GÜNLERDE TE'HÎR ETMEK) HAKKINDA EBÛ ZERR-İ GIFÂRÎ HADÎSİ
Ebû Zerr-i Gıfârî Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte bir seferde bulunuyorduk. Müezzin (Bilâl-i Habeşî radiya'llâhu anh) Öğlen ezânını okumak istedi. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem: "Serinliği bekle (de öyle oku)." buyurdu. (Bir müddet) sonra yine okumağa davrandı. Yine: "Serinliği bekle (de öyle oku)." buyurdu. (Müezzin) tâ tepelerin gölgelerini uzanmış gördüğümüz zamâna kadar (bekledi). Buhârî'nin bu hadîse âit rivâyetinde: Bunun üzerine Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: 'Şüphesiz sıcağın şiddeti Cehennem'in kaynamasındandır. Binâenaleyh sıcak şiddetlendiği zaman namazı serinliğe bırakınız." ziyâdesi vardır. 322

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Öğle namazı vakti;Soru sormak NÂHOŞ VE LÜZUMSUZ SORU SORMANIN MENHÎ OLDUĞUNA DÂİR ENES HADÎSİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: (Bir def'a) Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem güneş (nısfü'n-nehârdan) meylettiğinde (Hücre-i Saâdetten) çıktı. Öğleni kıldırdıktan sonra minbere (çıkıp) ayakta durdu. Kıyâmetten bahis buyurdu. O gün (pek) büyük şeyler olacağını haber verdi. Sonra: "Bana bir şey sormak isteyen varsa (şimdi) sorsun. Bu makâmımda durduğum müddetçe bana her ne sorarsanız (hemen) haber vereceğim." buyurdu. Halk (Nebî aleyhi's-salâtü ve's-selâm'ın gazabından müteessir olarak) pek ziyâde ağlaştılar. (Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem de) tekrar tekrar hep "Sorsanıza!" diyordu. Derken Abdullâh b. Huzâfe es-Sehmî (radiya'llâhu anh) ayağa kalkıp "Benim babam kimdir?" diye sordu. "Baban Huzâfe'dir." buyurdu. Sonra yine: "Sorsanıza!" (diye ilhâh) buyurdu. Bunun Üzerine Ömer b. el-Hattâb (radiya'llâhu anh) iki diz üstü gelip: "Yâ Resûlâ'llâh bu kadarı elverir. Biz) Allâhu Teâlâ'yı Rab, İslâm'ı din, Muhammed (salla'llâhu aleyhi ve sellem)'i Nebî olarak kabûl ve tasdîk ettik." dedi. Bunun üzerine (Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem biraz) sükût buyurduktan sonra: "Demincek Cennet ile Cehennem şu duvarın yüzünde bana arz olundu. Ne böyle hayrın, ne de böyle şerrin mislini görmüş değilim." buyurdu. 323

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindi namazının vakti;Öğle namazı vakti;Sabah namazının vakti BEŞ VAKİT NAMAZIN KILINIŞ VAKİTLERİ İLE İLGİLİ EBÛ BERZE HADÎSİ
Ebû Berze (Nadle b. Ubeyd-i Eslemî) Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem sabah namazını her birimiz yanında oturanı tanıyacak kadar aydınlık olduğu zaman kıldırır, bu namazda altmıştan yüz âyete kadar okurdu. Öğlen namazını güneş (mağribe doğru) meylettiği vakitte kıldırırdı. İkindiyi de (öyle bir saatte kıldırır ki,) birimiz (namazdan sonra mescitden) Medîne'nin en uzak yerine gider (evine) dönerdi de güneş henüz dipdiri bulunurdu. Râvî (Ebu'l-Minhâl Seyyâr b. Selâme) Akşam namazı hakkında (Ebû Berze radiya'llâhu anh'in) ne dediğini unutmuş. (Ebû Berze) demiş ki: (Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem) yatsı namazı gecenin (ilk) sülüsüne -sonradan deyişine göre yarısına- kadar te'hirde beis görmezdi. 324

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Namazların rekât sayısı;Yatsı namazı vakti CEM'-İ SALÂTEYN HAKKINDA İBN-İ ABBÂS HADÎSİ
Abdullâh b. Abbâs Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem öğlen ile ikindiyi, akşam ile yatsıyı (birlikte) yedi (rek'at) ve sekiz (rek'at) olarak kıldırdı. 325

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Yatsı namazı vakti CEM'-İ SALÂTEYN HAKKINDA İBN-İ ABBÂS HADÎSİ
Ebû Berze (Nadle b. Ubeyd-i Eslemî) Ravi'nin (evkât-ı) salâvât hakkında biraz yukarıda geçen (324 rakkamlı) hadîsi ki, bu rivâyette (Sahâbî-i müşârün-ileyh) yatsı namaz(larının vakti)nden bahsederken: "(Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem) bu (namaz) dan evvel uyumaktan ve ondan sonra da oturup konuşmaktan hoşlanmazdı" (ziyâdesi) vardır. 326

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindi namazının vakti İKİNDİNİN TA'CÎL VE TE'HÎRİ İLE İLGİLİ ENES (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSLERİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Biz (vaktiyle) ikindi namazını kılardık. Sonra insan Benû Amr b. Avf (yurdun)a giderdi de onları ikindiyi kılıyor bulurdu. 327

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindi namazının vakti İKİNDİNİN TA'CÎL VE TE'HÎRİ İLE İLGİLİ ENES (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSLERİ
Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem, güneş henüz yüksek ve dipdiri iken ikindi namazını kıldırdı. (Namazdan sonra) avâlîye giden insan oraya varırdı da güneş hâlâ yüksek bulunurdu. 328

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindi namazının fazîleti İKİNDİ NAMAZINI KAÇIRANLARIN UĞRIYACAKLARI MUSÎBETLERE DÂİR İBN-İ ÖMER HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: İkindi namazını kaçıran kimse sanki ehl (ve ıyâl) ini de, malını da elinden kaçırmış, (helâklariyle musâb olmuş) gibidir. 329

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindi namazının fazîleti "HER KİM SALÂT-I ASR'I (AMDEN) TERKEDERSE, AMELİ BÂTIL OLUR" HADÎSİ
Büreyde b. el-Husayb-ı Eslemî Bulutlu bir günde şöyle demiştir: İkindi namazını ta'cîl ediniz. Zîrâ Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem: "Her kim salât-ı asrı (amden) terkederse ameli bâtıl olur." buyurdu. 330

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Rü'yetullah KIYÂMET GÜNÜNDE MÜ'MİNLERİN, RABLARINI NASIL GÖRECEKLERİ; VE SABAH VE İKİNDİ NAMAZLARININ EDÂSI HAKKINDA CERÎR (RADİYA'LLÂHU ANH) HADÎSİ
Cerîr b. Abdullâh el-Becelî Şöyle demiştir: Bir gece Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte bulunuyorduk. (Ayın on dördüne müsâdif idi.) Kamere bakıp buyurdu ki: Şu ayı nasıl rü'yetinden hiç biriniz mahrûm olmaksızın hepiniz (zahmetsizce) görüyorsanız, Rabbiniz (Teâlâ ve Tekaddes Hazretleri) ni de öylece göreceksiniz. Artık güneşin tulûundan da, gurûbundan da evvelki namazların hiç birinden alıkonmamak elinizden gelirse (ona) çalışınız. 331

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Namaz kılmak SABAH VE İKİNDİ NAMAZLARININ FAZÎLETİ HAKKINDA EBÛ HÜREYRE HADÎSİ
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: (Hergün) birtakım melâike geceleyin, diğer takım melâike de gündüzün yekdiğeri müteâkib size gel(ip içinizde kal)ırlar. Bunlar sabah ile ikindi namazlarında buluştukdan sonra (evvelce) içinizde kalmış olanlar semâya urûc ederler. Rablar (Teâlâ ve Tekaddes Hazretleri namaz kılmış kullarının) hallerine a'lem iken (yine o meleklere: "Kullarımı ne halde bıraktınız?" diye sorar. Onlar da: "Onları namaz kılarken bıraktık. Nitekim namaz kılarlarken bulmuştuk." cevâbını verirler. 332

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindi namazının vakti İKİNDİ VE SABAH NAMAZLARININ BİRER REK'ATİ VAKTİ İÇİNDE, KALANI VAKİT DIŞINDA KILINIRSA, KILINAN NAMAZLARIN SAHÎH OLDUĞUNA DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ VE BU BÂBDA FUKAHÂNIN İCTİHÂDI
Ebû Hüreyre Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Biriniz ikindi namazından bir secdeyi gün batmadan evvel yetiştirecek olursa namazını tamamlasın. Sabah namazından da bir secdeyi gün doğmadan yetiştirecek olursa namazını tamamlasın. 333

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT  "SİZDEN EVVEL GELEN ÜMMETLERE NİSBETLE SİZİN BEKÂNIZ, İKİNDİ NAMAZINDAN GURÛB-I ŞEMSE KADARDIR". HADÎSİ
Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'den (şu temsîli) işittim. Buyuruyordu ki: Sizden evvel gelen ümmetlere nisbetle sizin (dünyâda müddet-i) bekânız (bütün güne nisbetle) ikindi namazından gurûb-ı şemse kadar (olan müddet gibi) dir. Ehl-i Tevrât'a Tevrat verildi. (Onunla) âmil ol(up çalış)dılar. Lâkin gün yarıyı bulunca çalışmaktan âciz kal(ıp vazgeç)diler. Onlara da birer kırat (olan gündelik) verildi. Sonra bize Kur'ân verildi. Gurûb-ı şemse kadar çalıştık. Ve bize ikişer kırat olarak (gündelik) verildi. Bunun üzerine ehl-i Tevrât ile ehl-i İncil: "Ey Rabbimiz, onlara ikişer kırat, bize ise (yalnız) birer kırat verdin. Halbuki biz daha çok çalıştık." derler. Allah (Celle ve Alâ Hazretleri) de: "(Bütün gün çalıştığınıza göre şart edilen) gündeliğinizden bir şey kestim mi ki?" diye sorar. Onlar: "Hayır, (kesmedin yâ Rab)" derler. O da: "İşte o, benim (kerem ve) fazlımdır ki, dilediğime veririm" buyurur. 334

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Akşam namaz vakti AKŞAM NAMAZININ TA'CÎLİ HAKKINDA RÂFİ' İBN-İ HADÎC HADÎSİ
Râfi' İbn-i Hadîc Şöyle demiştir: Biz akşam namazını Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte kılardık da her birimiz namazdan çıktığında attığı okun nereye düştüğünü gör(ecek kadar henüz aydınlık bulun)urdu. 335

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Akşam namaz vakti;İkindi namazının vakti;Öğle namazı vakti;Sabah namazının vakti;Yatsı namazı vakti BEŞ VAKİT NAMAZIN KILINIŞ ZAMANLARINA DÂİR CÂBİR HADÎSİ
Câbir b. Abdullâh Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem Efendimiz öğleni (zevalden sonra) gündüzün sıcağında, ikindiyi henüz güneş (beyaz ve) tertemiz iken, akşamı güneş battığında, yatsıyı da gâh (erken) gâh (geç) kıldırırdı. Cemâati toplanmış bulduğunda ta'cîl, gecikmiş bulduğunda te'hîr ederdi. Sabah namazını ise onlar, yâhud Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem karanlıkda kılarlardı. 336

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Akşam namaz vakti A'RÂBIN MAĞRİB'E İŞÂ DEDİKLERİ HAKKINDA MÜZENÎ HADÎSİ
Abdullâh b. Mugaffel-i Müzenî Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: A'râb (takımı, şu) namazınızın, yâni salât-ı mağribin isminde size gâlib gelmesinler. -Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu. (Yâhud Abdullâh b. Mugaffel-i Müzenî dedi) ki: A'râb (mağribe) işâ derler. 337

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Akşam namaz vakti YATSI NAMAZININ VAKTİ HAKKINDA RİVÂYETLER
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem işâ namazını (erken kıldırmak âdetleri iken) bir gece geç vakte kadar bırakmışlardı. Bu (dediğim) İslâm henüz yayılmadan evvel idi. (O gece) hücre-i saâdetlerinden (erken) çıkmadılar. Nihâyet Ömer (gelip: "Yâ Resûlâ'llâh, buradaki) kadınlar, çocuklar (hep) uyuya kaldılar." dedi. Bunun üzerine (Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem dışarıya) çıkıp ehl-i mescide: "Şimdi yeryüzünde sizden başka bu namaza intizâr eden yoktur." buyurdular. 338

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Yatsı namazı vakti YATSIYI GECENİN SÜLÜS-İ EVVELİNE VEYA NISFINA TE'HÎRİN FAZÎLETİ HAKKINDA RİVÂYETLER
Ebû Mûsâ el-Eş'arî Şöyle demiştir: Ben ve gemide benimle (Medîne'ye) gelenler Bakî-i Buthân'a inmiştik. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem de Medîne'de idi. Her gece yatsı namazı vaktinde Nebiyy-i Mükerrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in huzûruna bizimkilerden beş on kişi nöbetle giderlerdi. (Bir def'asında) arkadaşlarımla ben Nebî salla'llâhu aleyhi ve sellem'i kendilerine âid bir iş ile biraz meşgul bulduk. (Ondan dolayı da) namazı gecenin yarısı oluncaya kadar geciktirdi. Derken Nebî salla'llâhu aleyhi ve sellem, (hücre-i saâdetinden) çıkıp hazır olanlara (namazı) kıldırdıktan sonra oradakilere: "(Gitmeğe) acele etmeyiniz. Sizlere müjdem var! Nâs içinde sizden başka bu saatte namaz kılan hiçbir kimsenin bulunmaması Allâh'ın size (hâs olan) ni'metlerindendir", yâhud da: "Bu saatte sizden başka namaz kılmış kimse yoktur." buyurdu. -Bu iki sözün hangisini buyurduğunu Ebû Mûsâ'nın kestiremediğini râvî söylüyor.- Yine Ebû Mûsâ radiya'llâhu anh diyor ki: Bunun üzerine Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'den (bunu) işittiğimize sevine sevine (yerimize) döndük. 339

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT  İŞÂ'NIN TE'HÎRİ VE BUNA GÖRE KILINMA ZAMÂNI İLE İLGİLİ SAHÂBE'NİN KULLANDIĞI ELFÂZ VE BU BÂBDA FUKAHÂNIN İHTİLÂFI
Ümmü'l-mü'minîn Âişe Âişe radiya'llâhu anhâ: "(O zamanlarda yatsıyı) şafağın kaybolmasından gecenin sülüs-i evveline kadar olan vakit içinde kılarlardı." diyor. İbn-i Abbâs radiya'llâhu anhümâ'dan bir rivâyette de müşârün-ileyh şöyle diyor: "... derken Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem çıktı. Başından su damladığı ve (mübârek) başına elini koyduğu halde (teşrîfi) hâlâ gözümün önündedir. Teşrîfini müteâkib buyurdu ki: Benim tarafımdan ümmetime meşakkat (yüklemek) olmasaydı (bu namazı hep) böyle kılmalarını emrederdim. 340

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT  İŞÂ'NIN TE'HÎRİ VE BUNA GÖRE KILINMA ZAMÂNI İLE İLGİLİ SAHÂBE'NİN KULLANDIĞI ELFÂZ VE BU BÂBDA FUKAHÂNIN İHTİLÂFI
Abdullâh b. Abbâs (Sened-i muttasıl ile) Ravi, Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in (mübârek) elini başına koyması (keyfiyyetini) hikâye edip şöyle demiştir: (Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem mübârek) parmaklarını biraz ayırdıktan sonra parmak uçlarını tepesi üzerine koydu. Sonra bitiştirip ve o hey'ette başının üzerine gezdirip tâ baş parmağı, yüz cihetinden kulak yumuşağına değinceye kadar (yukarıdan aşağı) tolununa ve sakalının kenarına (doğru indirdi.) Bunu böylece (tekrar tekrar yaparken de) ne betâat, ne acele gösteriyordu. 341

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Hz. Peygamber'in mührü İŞÂ'NIN TE'HÎRİ VE BUNA GÖRE KILINMA ZAMÂNI İLE İLGİLİ SAHÂBE'NİN KULLANDIĞI ELFÂZ VE BU BÂBDA FUKAHÂNIN İHTİLÂFI Enes b. Mâlik (Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunan bu hadîsde (müşârün-ileyh): "(Gümüş) Hâtem-i Şerîf'inin parıltısı hâlâ gözümün önündedir." demiştir. 342

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindi namazının fazîleti;Sabah namazının fazîleti SABAH VE İKİNDİ NAMAZLARININ FAZÎLETİ HAKKINDA EBÛ MÛSÂ HADÎSİ Ebû Mûsâ el-Eş'arî Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in: "Salât-ı berdeyni (yâni sabah ve ikindi namazlarını) her kim kılarsa Cennet'e girdi gitti." buyurduğunu rivâyet eder. 343

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Sâhur yemeği SABAH NAMAZININ EVVEL-İ VAKİTTE KILINDIĞINA DÂİR RİVÂYETLER Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Zeyd b. Sâbit (-i Ensâri radiya'llâhu anh) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem ile berâber sahûr ettikten sonra namaza durduklarını bana anlattı. "(Sahûr ile namaz) arasında ne kadar (zaman) geçmişti?" diye sordum. "Elli, yâhud altmış (âyet okuyacak) kadar" dedi. 344

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Sâhur yemeği SABAH NAMAZININ EVVEL-İ VAKİTTE KILINDIĞINA DÂİR RİVÂYETLER Sehl b. Sa'd Şöyle demiştir: Evimde sahûru ederdim de sabah namazını Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte kılmayı yetiştirebilmek için (evimden çıkmakta) acele ederdim. 345

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Vakt-i kerâhet SABAH NAMAZINDAN GÜNEŞ DOĞUNCAYA, İKİNDİ NAMAZINDAN DA GÜNEŞ BATINCAYA KADAR NAMAZ KILMAKTAN NEHYE DÂİR İBN-İ ABBÂS HADÎSİ Abdullâh b. Abbâs Şöyle demiştir: Merdıy (yâni adl ve sıdkında ve emânet ve diyânetinde hiç şek olmayan) bir çok ricâl -ki içlerinden bence en merdıy olanı Ömer (b. el-Hattâb radiya'llâhu anh)dir.- Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in sabah namazından sonra güneş işrâk edinceye kadar, ikindi namazından sonra da gün batıncaya kadar namaz kılmaktan nehiy buyurmuş olduklarına benim yanında şahâdet etmişlerdi. 346

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Vakt-i kerâhet GÜNEŞ DOĞARKEN VE BATARKEN NAMAZ KILMANIN KERÂHETİNE DÂİR İBN-İ ÖMER HADÎSİ Abdullâh b. Ömer Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem: "(Kılacağınız) namaz için şemsin ne tulû' zamânını, ne gurub zamânını taharrî (yâni intihâb) etmeyiniz." buyurdu. -Yine İbn-i Ömer (radiya'llâhu anhümâ) şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Hâcib-i şems göründüğü vakit tâ yükselinceye kadar, hâcib-i şems battığı vakit de tâ gâib oluncaya kadar namazı te'hir ediniz. 347

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Vakt-i kerâhet SABAH NAMAZINDAN SONRA GÜNEŞ DOĞUNCAYA, İKİNDİ NAMAZINDAN DA BATINCAYA KADAR NAMAZ KILMAKTAN NEHYE DÂİR DİĞER RİVÂYETLER Ebû Hüreyre Ravi'nin iki türlü alış-verişden ve iki türlü giyinişden Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in nehiy buyurduklarına dâir olan hadîsi ki (yukarıda 239 uncu olarak) geçmişti. -Buradaki rivâyetinde ise âtîdeki ziyâde vardır: "Bir de iki namazdan nehiy buyurdu: (Salât-ı) fecirden sonra gün doğuncaya kadar, salât-ı asırdan sonra da gün batıncaya kadar namaz kılmaktan da (nehiy buyurdu)." 348

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindiden sonra namaz SABAH NAMAZINDAN SONRA GÜNEŞ DOĞUNCAYA, İKİNDİ NAMAZINDAN DA BATINCAYA KADAR NAMAZ KILMAKTAN NEHYE DÂİR DİĞER RİVÂYETLER Muâviye b. Ebî Süfyân Asırdan sonraki iki rek'atı kastederek şöyle demiştir: Sizler öyle bir namaz kılıyorsunuz ki, Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem ile (o kadar) berâber bulunduk da kıldığını hiç görmedik. (Bilâkis) onu kılmaktan nehiy buyurmuştur. 349

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindiden sonra namaz SABAH NAMAZINDAN SONRA GÜNEŞ DOĞUNCAYA, İKİNDİ NAMAZINDAN DA BATINCAYA KADAR NAMAZ KILMAKTAN NEHYE DÂİR DİĞER RİVÂYETLER Ümmü'l-mü'minîn Âişe İkindi namazından sonraki iki rek'atı kastederek şöyle demiştir: Onu (yâni Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem'i) kabzeden Zât-ı Ecell ü A'lâ'ya kasem olsun ki, o iki rek'atı Allâhu Teâlâ'ya kavuşuncaya kadar (hiç) terk etmedi. Namaz kılmağa kudreti kesilmedikçe de Allâhu Teâlâ'ya kavuşmadı. Namazlarının bir çoğunu oturarak kılardı. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem bu iki rek'atı kılardı. Lâkin ümmetine ağır gelir korkusu ile Mescitte kılmazdı. Ümmetinden tahfîf (-i külfet) i mûcib olacak şeyleri (yapmayı pek) severdi. 350

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindiden sonra namaz RESÛL-İ EKREM (SALLA'LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN İKİNDİDEN SONRA İKİ REK'AT NAMAZ KILMASI HAKKINDA SAHÂBE'NİN AKVÂLİ Ümmü'l-mü'minîn Âişe Şöyle demiştir: İki namaz vardır ki, Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem onları sırran da, alâniyeten da (yâni evinde de, dışarda da) terketmezdi. (Onlar da) sabah namazından evvel iki, ikindi namazından sonra da iki rek'at idi. 351

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Sabah namazının vakti VAKTİNDE KILINAMAYAN SABAH NAMAZININ NASIL EDÂ EDİLECEĞİNE DÂİR KATÂDE HADÎSİ Ebû Katâde Hâris b. Rıb'ıyy Şöyle demiştir: Bir gece Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte yolculuk ediyorduk. İçimizden biri. "Yâ Resûlâ'llâh, gece sonu emretsen de konak etsek!" dedi. (Cevâben): "Korkarım uyuyakalıp namazı kaçırırsınız." buyurdu Bilâl (radiya'llâhu anh): "Ben sizi uyandırırım." dedi. Yattılar. Bilâl de arkasını râhilesine (yâni bindiği deveye) daya(yıp bekle)di. (Derken) gözleri kapanıp (o da) uyuyakaldı. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem uyandığı zaman hâcib-i şems gözükmüştü. "Bilâl, dediğin nerede kaldı?" buyurdu. (Bilâl:) "Bana bu güne gelinceye kadar bunun gibi (ağır) bir uyku basmış değil." dedi. (Bunun üzerine) Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Allâhu Teâlâ istediği zamanda ruhlarınızı kabzetti. (Yine) istediği zamanda geri çevirdi. Bilâl, kalk, ezan oku. (Bunun üzerine) Bilâl halkı namaza da'vet etti yâni ezan okudu. (Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem) abdest aldı. Güneş yükselip bembeyaz olduğu vakitte de kalktı, namazı kıldırdı. 352

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT İkindi namazının vakti FEVT EDİLEN NAMAZLARIN NASIL EDÂ EDİLECEĞİNE DÂİR CÂBİR HADÎSİ Câbir b. Abdullâh Şöyle demiştir: Handek günü Ömer b. el-Hattâb radiya'llâhu anh gün battıktan sonra gelip küffâr-ı Kureyş'e sebbetmeye başladı. Ve: "Yâ Resûlâ'llâh, ikindiyi az daha gün batmadan kılamayacaktım." dedi. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem: "Vallah, ben de kılamadım." buyurdu. Bunun üzerine kalktık, Buthân'a gittik. (Orada Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem) namaz için abdest aldı. Biz de namaz abdesti aldık. (Ondan sonra) gün batmış iken ikindiyi, arkasından da akşamı kıldırdı. 353

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT  "HER KİM BİR NAMAZI (KILMAYI) UNUTURSA (ONU) HATIRLADIĞINDA KILSIN..." HADÎSİ Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Her kim bir namazı (kılmayı) unutursa (onu) hatırladığında kılsın. Onun bundan başka keffâreti yoktur. 354

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Namaz vaktini beklemek "SİZ NAMAZA MUNTAZIR OLDUKÇA HEP NAMAZ İÇİNDESİNİZ" HADÎSİ Enes b. Mâlik Şöyle demiştir: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Siz namaza muntazır oldukça hep namaz içindesiniz. 355

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Her şey fânidir "(YÜZ SENEYE KADAR) BUGÜN YERYÜZÜNDE OLANLARDAN HİÇ BİR KİMSE KALMIYACAKTIR" HADÎSİ Enes b. Mâlik Yukarıda 96 ncı olarak geçen hadisi. -Burada da Abdullâh b. Ömer radiya'llâhu anhümâ Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in: "(Yüz seneye kadar) bugün yeryüzünde olanlardan hiçbir kimse kalmayacaktır." buyurduklarını rivâyet ettikten sonra: "Bu sözden murâd-ı (âlî-i) Nebevî o karnın (bu müddet içinde) munkarız olacağını haber vermek idi." demiştir. 356

KİTÂBU MEVÂKÎTİ'S-SALÂT Misâfir ağırlamak;Suffe ashâbı;Yemin EHL-İ SUFFE'NİN BİRER İKİŞER ASHÂB TARAFINDAN EVLERİNE GÖTÜRÜLEREK DOYURULMASI HAKKINDA ABDÜRRAHMÂN İBN-İ EBÎ BEKR HADÎSİ Abdurrahmân İbn-i Ebî Bekr Şöyle demiştir: Ashâb-ı Suffe fakir kimselerdi. Bir def'a Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem: "İki kişilik yiyeceği olan (onlardan) bir üçüncüsünü, dört kişilik yiyeceği olan bir beşincisini, yâhud da altıncısını (alıp) birlikte götürsün." buyurdu. Yâhud buna benzer bir söz. Ebû Bekr (radiya'llâhu anh bunlardan) üçünü (eve) getirdi. Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem de onunu birlikte (alıp Hâne-i Saâdetine) götürdü. (Bizim ev halkı) ben (den), peder ve vâlidem (den), bir de bizim ev ile Ebû Bekr (radiya'llâhu anh)'in evinde (müştereken hizmet eden) hizmetci (den ibâret) idi. (Râvî Ebû Osmân Nehdî) "Artık bir de benim zevcemden dedi mi, demedi mi? bilemiyorum" diyor. (Yine Abdü'r-Rahmân radiya'llâhu anh der ki:) Ebû Bekr (radiya'llâhu anh) Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'in hânesinde (misâfirlerinden ayrı olarak) akşam yemeğini yedi. Yatsı namazı kılınıncaya kadar (orada) kaldı. Sonra (misâfirleriyle birlikde kendi hânesine) dönüp (ve misâfirlerin ağılanmasını ehline emredip) Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem akşam taâmını edinceye kadar kaldı. (Sonra yine Hâne-i Saâdete dönüp nezd-i âlî-i Risâlet-Penâhî'de kaldıktan sonra kendi evine döndü.) Geldiğinde gece hayli ilerlemişti. Haremi ona: "Seni misâfirlerinin yanında bulunmaktan alıkoyan nedir?" diye sordu. O da: "Ay, onlara hâlâ yemek vermedin mi?" di(ye çıkış)dı. O da: "Sen gelmedikce yemek yemiyeceklerini söylediler. Yemek çıkardık, kabûl etmediler." dedi. (Abdü'r-Rahmân b. Ebî Bekr radiya'llâhu anhümâ) der ki: Ben savuşup saklandım: O bana: "Behey nâkes herif." di(ye hitâbe)ti. Söğüp saydı. Sonra hiddetle: "İçinize sinmez olsun, yeyiniz. Ben bu yemekten vallah yemiyeceğim." dedi. (Abdü'r-Rahmân radiya'llâhu anh) der ki: Allâh'a kasemler ederim. Biz (yerken) hiçbir lokmaya el uzatmazdık ki altından yemek daha ziyâde çoğalmış olmasın. Nihâyet doydular. Yemek de yenmezden evvelki mikdârından daha ziyâde olarak duruyordu. Ebû Bekr (radiya'llâhu anh) yemeğe baktı. Bir de gördü ki olduğu gibi duruyor. Belki de artmış. Haremine: "Bu ne? Ey Benî Firâs'ın kızı!" dedi. O da "Gözümün nûr(u Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem Hazretler)ine kasem olsun ki şimdi evvelkinden üç kat ziyâdedir." dedi. Bunun üzerine o yemekten yedi. Ve ettiği yemîni kasdederek: "O olan şey şeytandan idi." dedi. O yemekten bir lokma yedikten sonra Nebiyy-i Ekrem salla'llâhu aleyhi ve sellem'e gönderdi. Orada sabaha kadar durdu. Bizim ile bir kavim arasında bir (muhâdene) ahd(i) vardı. Müddet hitam bulmuş (olduğu için Medîne'ye gelmişler)di. İçlerinden (arîf olarak) oniki kişi ayırdık. Her biri ile berâber kaç kişi olduğunu (ancak) Allah bilir. İşte onların hepsi o yemekten yediler (de öyle ağırlandılar.) (Râvî rivâyetini bitirdikten sonra) yâhud bu elfâza benzer elfâz (ile rivâyet olunmuştur diyor). 357